22-ma’ruza: optik aloqa tizimlari va tarmoqlari sinxronizatsiyasi reja

22.2 Sinxrosignal manbalarining asosiy parametrlari. Sinxronizatsiya tizimlarining asosiy parametrlari.

Sinxronizatsiya haqida asosiy tushunchalar va uning turlari Raqamli tolali optik aloqa tizimlarining uzatish va qabul qilish traktlari sinxron ishlashi kerak. Sinxronizatsiya TOATning normal ishlashini ta’minlovchi zaruriy shart hisoblanadi. Raqamli TOATda analog signallami raqamli signallarga o‘zgartirish uchun boshlang‘ich analog signallar awal diskretlanadi, so‘ng kvantlanadi va kodlanadi. Bu jarayonlar natijasida shakllangan raqamli ikkilik ketma-ketliklari OUz da optik signallarga aylantirilib, optik tolaga uzatiladi. Qabul qiluvchi punktda optik signallardan elektr signallariga o‘zgartirilgan raqamli impulslar ketma-ketligi boshlang‘ich ko‘rinishda qayta tiklanishi kerak. U normal amalga oshishi uchun raqamli impulslarining vaqt bo‘yicha ketma-ketligi va vaqt intervallari, mahalliy taktli ketma-ketliklar bilan mos tushishi kerak. Ikki raqamli ketma-ketliklar uch parametr bo‘yicha sinxronizatsiyalanishi mumkin: — tarmoq tuguniga tushish vaqti — t — vaqt bo‘yicha sinxronizatsiya; — interval davomiyligir yoki impulsning ketma-ketlik chastotasi — f —l / r chastotali sinxronizatsiya; — boshlang‘ich fazasi — fazali sinxronizatsiya. Vaqt bo‘yicha sinxronizatsiya masalasi globaldir, lekin agarda barcha tarm oqlar uchun butun dunyo muvofiqlashtirilgan vaqt xizmati yoki yagona manba qo‘llanilgan bo‘lsa, yechimini osongina topadi.

Vaqt intervali xatoligi (VIX) raqamli ketma-ketliklar tugunida qabul qihnadigan w-impulsni tushish /„ va ushbu tugunning taktli sinxronizatsiya manbayi tom onidan «-impuls ketm a-ketligini generatsiyalash 4 vaqtlarining farqiga teng. Bu farq taktli interval uzunligi bilan o‘lchanadigan darajaga kelganda sinxronizatsiyaning buzihshi yuzaga keladi. Sinxronizatsiyaning buzilishi mahahiy taktli tarmoq sinxronizatsiyasi (TTS) manbayining nisbiy chastotasini qabul qhinadigan ketma-ketliklar chastotasidan yuqori yoki kichik bo‘hshiga bog‘hq holda, bir impuls (takth interval)ning yo‘qolishi yoki ortiqcha impuls (taktli interval)ning shakllanishidan hosil bo‘ladi. Bu jarayon sirpanish yoki «slip» (slip) deyiladi. Sliplar ovoz va radiosignaharni uzatishda chirs-chirs tovushlarning hosil boTishiga olib keladi, maTumotlarni uzatishda esa aloqaning buzilishiga, ya’ni sinxron maTumotlarni uzatish tarm oqlarida xatohklar sonining oshishiga olib keladi. Bu holda sinxronizatsiya sifati, vaqt intervalining yigTlgan xatoligi taktli sinxronizatsiyaning buzilishiga olib keladigan vaqt yoki sliplar chastotasi (vaqt birligi — minut, soat, sutkada ularning soni) bilan baholanishi mumkin. Murakkab tarm oqni turli aniqlikdagi taym er/m anba/generatorlardan sinxronizatsiyalanadigan, bir necha region/uchastkalardan tuzilishi mumkinligini e’tiborga olib, aniq sinxronizatsiya sifati va umumiy holda xizmat ko‘rsatish sifatini ta’minlash maqsadida standartlarda belghangan me’yorlarga ega boTish muhimdir.