25. Chet el elmenti bilan murakkablashgan farzandlikka olish jarayonida ishtirok etuvchi davlatlarning vakolatlari xususida fikr yuriting va xalqaro shartnomalarda ushbu mavzu yuzasidan qanday toʻxtamlarga kelinganligi toʻgʻrisida oʻzaro muhokamaga

jihatlari qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin:  

1) ularning faoliyatiga xalqaro savdo sohasida ixtisoslashgan ekspertlarni jalb 

etish imkonining mavjudligi hamda bu expertlarning turli davlatlardan kiritilishi;  

2)  o‘zlari  tanlagan  sudyalar  qatnashishiga  erishilishi  mumkinligi,  ya’ni 

masalan,  TIACda  faqa  t20%  o`zbek  bo`lishi  kerak.  Qolganlar  esa  boshqa  davlat 

vakillari. Bu esa tanlov bo`yicha sudya tanlashda juda muhim;  

3)  nizoni  hal  qilish  tartibi  ham,  muddati  ham,  sudyalarning  soni  ham 

nizolashayotgan taraflar fikriga ko‘ra belgilanishi mumkinligi;  

4)  nizoning  arbitrajda  ko‘rilishining  tezligi.  Chunki  ularda  davlat 

sudlaridagiga o`xshagan ortiqsa protseduralar mavjud emasligi;  

5)  arbitrajda  ish  ko‘rish  odatda  omma  ishtirokisiz  (tor  doirada)  amalga 

oshirilishi;  

6)  arbitraj  jarayoni  davlat  sudlarida  ish  ko‘rishga  nisbatan  arzon  va  tez 

kechishi,  shuningdek  to`lovchi  tomonning  aniqligi,  ya’ni  tomonlarning  kelishuvi 

bilan yoki bir kishining ixtiyori bilan;  

7)  qarorning  tomonlar  xohishini  e’tiborga  olgan  holda  chiqarilishi  hamda 

xalqaro  muomala  prinsiplari  va  odatlarining  hisobga  olinishi;  xalqaro 

---

konvensiyalarning  mavjud  tizimi  xalqaro  arbitraj  qarorlarining  bajarilishini 

ta’minlashi, yani faqat bitta davlat qonunchiligi bilan cheklanmasligi

1

.  

Nizoning arbitraj sudida ko`rilishi quyidagi