2;78-b stora talim ajratiladi. Birinchi bosqichda oni oqish bilan tanishtirish yuzasidan orsatma beriladi. Ikkinchi bosqichda shu onikma va malakalar shakllantiriladi

-STOljallab nashr etilgan qozolari kozlab berishga tayyorlab kelingan badiiy kitobchalar 3quvchidan sozda tutiladi;

-xulosalash, ballash va uyga vazifa berish (2 daqiqa).

1-sinf STOziga xos xususiyatlaridan yana biri shundaki, bu mashgrgatish davri orgatish darslarining ikkinchi yarmida oni bu mashgliq bir soat ajratilmaydi. Buning uchun, oni darsligi boOrgatishSinfdan tashqari oulotiniich taM tashkil etiladi. Buni toM ga bir xil yicha ajratilgan. Agarda, bir oquvchlarning yil davomida muntazam sinfdan tashqari mustaqil badiiy kitoblar ominlashni elsak, STOladi. BaM ni qishlimdan sotkazish lozim degan fikrni oldinga surishadi. Bir guruh metodistlar reyting tizimidagi har bir MSTI (majburiy standart tekshiruv ishlari) dan keyin amalga oshirish kerak, deb yana bir tavsiyani oquvchi-lar tomonidan ham, oliq imkon bermaydi. Chunki, birinchi fikrni olib qaraydigan boO darsliklarida (2-4-sinflar) 10-12 boM qolsak, jami 17 mashglimning ichida 2 ta STOglimdagi, bizning misolda, qishminlashga xalaqit beradi. Ayniqsa, STOtkaziladigan boM ni ikki haftada bir marta qattkazishni tavsiya qilamiz.

2-, 3-, 4-sinflarda STOtilgan mashgM toulotning har bir qismiga ajratilgan vaqt oKitobim-oftobimSirli xazinaM ga mollanmalardan har bir mashgqilgan badiiy adabiyotlar muhokamasiga 18 daqiqa;
- yangi badiiy adabiyot bilan tanishtirish qismiga 5 daqiqa;
- xulosalash, ballash va uyga vazifa berishga 2 daqiqa.
STOlimning eng yangi, noantkazilishi mumkin. Masalan, plamlari (paketlar)Quvnoqlar va zukkolarEng kuchli qatorZinama-zinaOltin tojEng yaxshi olib boruvchiEng yaxshi aktyoryinlar shular jumlasiga kiradi.
STOljallab nashr etilgan qolsak, avvalo totishimiz joiz. Lekin bu qozilari dastur talablariga, metodika koqulova va T.Adashboyevlarning 1- sinf uchun yaratgan nomli darsligi 16 mashgljallangan, aslida dastur boulot boqulova va S.Matjonlarni 2Kitobim-oftobimulot oqituvchilarni chalgKitobim- oftobim(Xazina)rt sinfga alohida-alohida qoquvchilar yoshiga va didiga mos matnlar jamlanganligi bilan ajralib turadi. Shuning uchun ham bu qorinda oqituvchi va ota-onalar tomonidan ijoboy baholanmoqda.
STOquvchida bop bolalar adabiyoti va xalq ogplamlar zarur boqish metodikasi (4; 6-b) da qayd qilinishicha, sinf kitibxonasi 1-sinfning 3- mashgni sentabr oyining 3- haftasida tashkil etiladi. Unga, avvalo, sinf rahbari obir nechasiniquvchilari ham z hissalarinishadilar. Bundan tashqari, sinf kutubxonasini boyitishda ota-onalar qomagidan foydalaniladi. Sinf kutubxonasining ishlarini tori tashkil etish uchun olga qoyicha yordamchi belgilanadi va alohida daftar yuritiladi. Xuddi shunday ish oila kutubxonasi boM davomida sinf kutubxonachisi va uning yordamchilari hisobotlari eshitilib, muhokama qilinadi, yaquvchilar tomonidan oproq ootib boriladi.
STOrsatmalariga mos holda tashkil etish uchun quyidagilarga e borganib chiqish;

STOljallab chop etilgan qoquvchilarda bozaki ijodining namunalari bilan boyitish;

Sinf rahbarining ominlash;

Maktab, tuman kutubxonalari bilan hamkorlikni takomillashtirish;

Oila kutubxonalarini tashkil etish, unda bolalar adabiyotini tartibga solish, faoliyatini jonlantirish;

Har bir mashglga qoyicha ishlangan rasmlarni va boshqa konikmalarini maktabda joriy etish;

Malaka oshirish kursining chiqish testlarida beriladigan STOyicha testlarni adabiyotlar koulotlarning turlari. S i n f d a n tashqari mashgquvchilarning ootish va namoyish qilish uchun biologiya boldirishga qaratilgan darsdan tashqari ixtiyoriy ishlarning har xil tashkil qilish shaklidir. Mashgqituvchining pedagogik ijodiy tashabbusini namoyon qilishi uchun ham, orsatishlari uchun ham va eng muhimi ularni tarbiyalash uchun ham keng imkoniyatlar ochib beradi.
Oquvchilarning bilim doiralarini kursni tolka florasini, odorchilikni organish hamda shu kabilar boquvchilarning bilimini chuqurlashtirishi mumkin.
Mashgquvchilarda ilmiy dunyoqarash, mehnat madaniyati va tabiatga muhabbatini tarbiyalashga va bilishga qiziqishni mustaqil kuzatish kolim jarayonlariga rioya qilinadi. Sinfdan tashqari mashgzaro bogldirib turadi.. Tirik oiladi va ayniqsa, qiziqqan oqituvchining hamma uchun majburiy topshiriqlaridan tashqari, ixtiyoriy ravishda oquvchilarni ogaragiga birlashtiradi. Ogaragi yoki ollanmasi yaratish ustida ishlayotgan orgazmalar va boshqalarda ham koulotlarda ham dars bilan tori va teskari bogquvchilarni qiziqishlari kolish bilan chegaralangan boqituvchining vazifasi quvchilardagi qiziqishni kengaytirish, fanni sevgan, tabiatni tadqiq qila oladigan maquvchilarni individual ishlaridan kollektiv ishlariga tomon olib borishga imkon beradi, bundan keyingisi ijtimoiy youlotlar. Yesh tabiatshunoslar toyicha sinfdan tashqari mashggaragi boshqa tadbirlarni tashkil qilishda asosiy yadro sifatida bosh opincha biologiya boquvchilar gruppasi tomonidan darsdan keyin bajariladigan har xil ishlarni garchi ular kolsa ham tabiatshunoslik mashggaragining maqsadi quvchilarni biologiyaga qiziqtirish, ularning bilimlarini chuqurlashtirish va kengaytirish, ularda kuzatish va tajriba onikmalarini hosil qilish va tabiatni tushunishni tarbiyalashga yordamlashishdir. Tabiatshunoslar tolum reja asosida, ixtiyoriy, lekin doimiy oqitiladigan biologiya kursiga muvofiq tabiatshunoslik tozi bir tajribalarning natijalaridan darslarda foydalanishga imkon beradi.
Ogarakdagi ishlariga tarbiya vositasi sifatida ham qarash lozim. Koqituvchilar toquvchilarni qabul qilishda biologiyadan yaxshi oqituvchilar tajribasi kogarak mashgquvchilar biologiyaga qiziqa boshlaydilar, yomon xulqli ozlarini ancha yaxshi tutadigan bogarakda har bir ouliyatli ishini, kollektiv, ijtimoiy ish bilan uygquvchilarining psixologiyasini hisobga olib, ular oldiga vaqt boyish yoki ularni bir xil ish bilan band qilish yaramaydi. Toquvchilar soni odatda 15p boullanuvchi ikki gruppa tashkil etiladi. Korsatishicha, toulotlarini haftada bir marta yoki oyiga ikki marta oqul.
Tollanib, turli tajriba ishlari va adabiyotlar bilan tanishishni oyicha qurish kerak.
Sinfdan tashqari biologik ekskursiyalar barcha biologiya predmetlari botkazilishi mumkin. Yozda ayniqsa, koquvchilar ekspeditsiya deb ataydilar.
Kolishi mumkin. Kompleks ekspeditsiyalar biologiya (botanika, zoologiya), geologiya va geografiyaning turli boyicha, kolkashunoslik masalalarini, otkaziladi. Ekspeditsiyaga rahbarlik qilishda bir necha mutaxassis-oproq biolog va geograflar) qatnashadilar. Bunday sharoitda olib qoladi. Ekspeditsiya piyoda yoki iloji boylab qayiqda olkashunoslik va tabiatni. muhofaza qilish maqsadi nazarda tutiladi.