3- ma’ruza ruda konlarini ochish ruda konlarini tayyorlash reja: Konning yillik unumdorligi
Tashib chiqarish qatlamida lahimlar joylashuvi
Download 4 Mb. Pdf ko'rish
|
3- ma’ruza ruda konlarini ochish ruda konlarini tayyorlash reja
|
3.6 Tashib chiqarish qatlamida lahimlar joylashuvi
Qatlamlarni tayyorlash sxemasini tasniflashda har bir sinf ichida tayyorlov lahimlari turi bo‘yicha shtrekli va ortli tayyorlash belgilanadi ; rudali jismga nisbatan lahimlar joylashuvi bo‘yicha - rudali, jinsli va aralash (rudali-jinsli) tayyorlov; transport harakati sxemasi bo‘yicha – qatlamlarni berk va halqada tayyorlash. Birinchi sinf qatlamlarini tayyorlashning o‘ziga xos sxemalari 3.24- rasmda ko‘rsatilgan. Tayyorlashning eng oddiy sxemasi: tashib chiqarish shtreklar rudali jism bo‘yicha o‘tadi. Bunda transport harakati sxemasi berk bo‘lganligi uchun, shtrek uzunligi bo‘ylab har 150-300 m da ayrilish joyi yoki ikki yo‘lli shtrek qilinadi. Bunday sxema 5-6 m qalinlikkacha ertomirli konlarni qazib olishda qo‘llaniladi. Bunda lahimlarni o‘tkazish narxining bir qismi yo‘ldosh (qo‘shimcha) qazib olinadigan ruda hisobidan qoplanadi. Rudali jism izidan qilingan shtrek egri-bugri bo‘ladi. Uning o‘tkazish qobiliyati uncha yuqori emas. Biroq, bunday konlarni qazishda yuk oqimlari kam va shuning uchun bu sxema tashish sharoitlari bo‘yicha qo‘llanilarli. (6.8.a-rasm.) Qalin va o‘rtacha qalinlikdagi rudali jismlarda shtrekli va ortli tayyorlashdan foydalaniladi. SHtrekli tayyorlashda rudali shtrek bilan bir qatorda ostki yonda yana jinsli shtrek ham o‘tadi, bu halqasimon tashib chiqarishni ta’minlash imkonini beradi. Ortli tayyorlashda ostki yondagi jinsli shtrekdan ortlar o‘tkaziladi, qaysiki transport vositalari yuklashi amalga oshiriladi. Ortlar o‘rtasidagi masofa, odatda, etkazish uzunligiga teng yoki undan ikki baravar katta. O‘rtacha qalinlikdagi qatlamlarda qavatlarda qazib olishning uncha katta bo‘lmagan hajmida ortlar berk quriladi (3.24.v-rasm.),qalin qatlamlarda yoki jadal transportda esa ustki yonda ortlarni jinsli (ba’zan rudali) birlashtirib, harakatning halqasimon sxemasi qo‘llaniladi. (3.24.g-rasm.) YUklash punkti ortning burilishi boshlanishi yoki berk o‘rtasidagi masofa vagonetkalar tarkibi uzunligidan kam qabul qilinmaydi. SHuning uchun ortli tayyorlashda jinsli shtreklar, odatda, pastda joylashgan qavatlarni (yoki hatto 2-3 qavatlarni) qazib olishda jinslar surilishi zonasiga tushmaydi, bu keyinchalik bu shtreklardan pastda joylashgan bloklardagi ifloslangan havoni chiqarish uchun ventilyasion shtrek sifatida foydalanish imkonini beradi. Toza havo qazish blokiga pastdan, qavatli transport qatlamida n tushadi. Ifloslangan havo oldin tashib chiqarish sifatida xizmat qilgan yuqorida joylashgan ventilyasion qavatli qatlamga chiqariladi. Transport lahimlari rudali jismda joylashgan holatda, bu tayyorlash rudali tayyorlov deyiladi, agar ular ostki yon jinslarida joylashsa, bu jinsli tayyorlov deyiladi. Rudali tayyorlash faqat avtomobil transportida qo‘llaniladi, chunki ruda qatlamlarining ostki yon bilan aloqasi relsli yo‘llar qiyaligining mustahkamligi va miqdoriga nisbatan elektrovoz transportining qat’iy talablarini qondirmaydi. 3.24-rasm. Tashib chiqaruvchi qatlamlarni tayyorlash sxemalari: a – transportning berk sxemasili shtrekli ruda tayyorlash; b – halqali tashib chiqarish bilan shtrekli aralash tayyorlash; v – transportning berk sxemasili ortli tayyorlash; g – halqali tashib chiqarish bilan ortli tayyorlash; 1 – rudali shtrek; 2 – ayrilish joyi; 3 – tashib chiqarish vagonetkalariga yuklash punktlari; 4 – ventilyasion stvolga eltuvchi kvershlaglar; 5 – ruda berish stvoliga eltuvchi kvershlag; 6 – jinsli shtrek; 7 – ort. Jinsli tayyorlashda rudani elektrovozli tashish qo‘llaniladi. Rudali jism bo‘yicha o‘tgan lahimlar bo‘ylab uni faqat ruda tushirgichlarga etkazish amalga oshiriladi. Ruda tushirgichlardan yuklash panelli shtreklarda bajariladi, agar panellar qazish bloklariga bo‘linsa, ular yaxlit qazib olish bilan qazib olinsa. Tayyorlashning panelli sxemasida ifloslangan havoni chiqarish uchun ventilyasion qatlam, odatda, rudali jism shipi sathiga yoki ustki yonga o‘rnatiladi. Download 4 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|