3. 2-Mavzu. Matlab dasturlash elementlari va ular bilan ishlash. Reja

i va j — mavhum birlik (-1 dan kvadrat ildiz); 
❖ 
pi – l soni — 3.1415926...; 
❖ 
eps — suzuvchi nuqtali sonlar ustida amallarning xatoligi (2
-52
); 
❖ 
realmin — suzuvchi nuqtali eng kichik son (2
-1022
); 
❖ 
realmax — suzuvchi nuqtali eng katta son (2
1023
); 
❖ 
inf — mashina cheksizligining kiymati; 
❖ 
ans 
— 
engsoʻnggiamalnatijasinisaqlovchivaodatdauningtasviriniekrangachiqaruvchioʻzgaruvc
hi; 
❖ 
NaN — maʻlumotlarning sonli xarakterga ega emasligini koʻrsatish. 

---

Yuqorida taʻkidlanganidek, tizim oʻzgaruvchilarini qayta aniqlash (oʻzgartirish) mumkin. Masalan, 
eps tizim oʻzgaruvchisiga boshqa qiymatni berish mumkin, eps=0.0001. Simvolli konstanta — apostroflar 
orasiga olingan simvollar, masalan: ‘Hello my friend!ʻ‘Salomʻ‘2+3ʻ. 
Agar apostroflar orasiga matematik ifoda olingan boʻlsa, hisob lanmaydi, balki simvollar ketma- 
ketligi deb qaraladi. Lekin maxsus funksiyalar yordamida simvolli ifodalarni hisoblanadigan ifodalarga 
oʻzgartirish mumkin. 
MATLAB murakkab hisoblar uchun ishlatilishi sababli ularning tavsiflari yaqqol va tushunarli 
boʻlishi kerak. Buning uchun matn izohlari qoʻllaniladi. Matn izoxlari % simvoli yordamida kiritiladi, 
masalan: % factorial function. 
MATLAB ingliz tilidagi mahsulot. Shu sababli izoxlar (ayniksa, m-fayllarda) rus xarflari yordamida 
terilgan dasturlar ishlamasligi mumkin. Bundan tashqari, izohlarda ruscha «s» xarfi terilgan boʻlsa 
keyingi satrga oʻtib ketish muammosi yuzaga keladi. Bu holda ruscha «s» ning oʻrniga inglizcha «s» ni 
ishlatish maqsadga muvofiq. 

---

Odatda m-fayllarning birinchi satrlari help «Fayl_nomi» buyrugidan keyin ekranga chikariluvchi, 
ular tugʻrisidagi qisqacha axborot boʻladi. yetarli darajada mukammal matnli izohlarning m-fayllarga 
kiritilishi keyinchalik ular bilan ishlashni osonlashtiradi. 
Oʻzgaruvchilar 
Oʻzgaruvchilar — qiymatlari har xil boʻlgan maʻlumotlarni saqlovchi nomga ega boʻlgan 
obʻektlardir. Bunday maʻlumotlarga mos holda oʻzgaruvchilar sonli yoki simvolli, vektorli yoki matritsali 
boʻlishi mumkin. 
MATLAB tizimida oʻzgaruvchilarga maʻlum qiymatlarni berish mumkin. Buning uchun tenglik 
ishorasi yordamida kiritiluvchi oʻzlashtirish amalidan foydalaniladi:oʻzgaruvchining_ nomi=ifoda. 
Oʻzgaruvchilarning turlari oldindan belgilanmaydi. Ular, qiymati oʻzgaruvchi tomonidan 
oʻzlashtiriluvchi ifodaga mos holda aniqlanadi. Agar ifoda vektor yoki matritsa boʻlsa, oʻzgaruvchi ham 
vektor yoki matritsa boʻladi. 
Matlab tizimida oʻzgaruvchilarni eʻlon qilish unga qimat berish bilan amalga oshiriladi. Yaratilgan 
oʻzgaruvchi tizim oʻzgaruvchilari bilan bir xil boʻlmasligi kerak. Oʻzgaruvchilarning nomlanishi:
- 
oʻzgaruvchilarning nomlanishida xarflar, sonlar va belgilar ishtirok etishi mumkin; 
- 
katta va kichik xarflar turli maʻnoga ega; 
- 
oʻzgaruvchilar xarflar bilan boshlanishi shart; 
- 
oʻzgaruvchining nomi 63 ta belgidan oshmasligi kerak. 
Tizimda eʻlon qilingan oʻzgaruvchilar dasturning Workspace oynasida oʻz aksini topadi.
Agar bu koʻrinishni sessiya oynasida (Command Window) koʻrish kerak boʻlsa who yoki whos 
buyrugʻidan foydalaniladi. 

---

Eʻlon qilingan oʻzgaruvchiga yangi bir qiymat berilsa, u oxirgi qiymatni oladi. Oʻzgaruvchilarni File