Kuzgi arpa navlari donining sifat ko’rsatkichlariga ekish
me’yorlarining ta’siri (2013-2014 yy)
Navlar
Ekish me’yori,
mln urug’/ga
1000 dona don
massasi, g
Don naturasi,
g/l
Dondagi
oqsil, %
Mavlono
2,5
47,6
770
13,3
3,5
48,0
764
12,1
4,5
49,0
761
11,9
5,5
49,2
757
11,6
Temur
2,5
49,0
768
13,2
3,5
49,7
763
12,3
4,5
50,0
759
12,0
5,5
50,5
754
11,1
Ekish me’yorlari ham donning naturasiga ta’sir ko’rsatishi aniqlandi. Kuzgi
arpaning Mavlono va Temur navlarida ekish me’yorlari gektariga 2,5 mln dan 5,5
mln ga ortishi bilan donning naturasi navlarga muvofiq holda 13,14 g/l kamaydi.
Arpa donining tarkibidagi oqsil miqdori o’stirish sharoitiga, qo’llanilgan
agrotexnika usullariga, nav xususiyati va boshqa omillarga bog’liq bo’ladi.
Bizning tajribalarimizda ekish me’yorlari kuzgi arpa donidagi oqsil
miqdoriga snzilarli ta’sir qildi (3.12- jadval).
Ekish me’rlarini oshirish bilan don tarkibidagi oqsil saqlanishining pasayish
qonuniyati kuzatildi. Gektariga 2,5 mln urug’ ekilganda Mavlono va Temur
navlariga muvofiq 13,3 va 13,2 %, 3,5 mln da 12,1 va 12,3 %, 4,5 mln da 11,9 va
12,0 %, 5,5 mln da 11,6 va 11,1 %ni tashkil etdi.
Ekish me’yorlari gektariga 2,5 mln dan 5,5 mln ga oshib borishi bilan bir
gektardan olinadigan oqsil hosili ham oshib bordi. Ekish me’yorining gektariga 2,5
mln dan 4,5 mln ga oshishi bilan Mavlono va Temur navlarida oqsil hosili muvofiq
holda 0,50; 0,61 sentner oshdi. Ekish me’yorini gektariga 5,5 mln ga oshirish
hosildorlikning kamayishi evaziga
gektaridan olinadigan oqsil hosilini
kamaytirishi kuzatildi.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
59
Shunday qilib, Samarqand viloyatining o’tloqi-bo’z tuproqlari sharoitida
kuzgi arpa navlarini gektariga 4,5 mln unuvchan urug’ ekish yuqori sifatli don
shakllanishini ta’minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |