3 I. Bob. Fenomenal xotiraning psixolog olimlar tomonidan o’rganilishi va nerv-fiziologik asosi

II-bosqich Eshitish xotirasi
III-bosqich Aralash idrok bilan eslab qolish
	Yuqori	O’rta	Past		Yuqori	O’rta	Past		Yuqori	O’rta	Past
Sinaluvchilar soni	14	6	8		8	11	9		15	8	5

Ucchala bosqishni birin-ketinlikda o’tkazildi. O’quvchilarni ko’rish eshitish va arlash idrok bilan eslab qolishi turlicha namoyon bo’ldi.

Yuqorida 1-jadvaldagi tadqiqot natijasiga ko’ra sinaluvchilarda ko’rish xotirasi hamda aralash idrok bilan eslab qolish yuqori ko’rsatkichlarga ega bo’ldi. Eshitish idroki bilan eslab qolish esa past ko’rsatkichni tashkil etdi.Bunda sinaluvchilar diqqatining beqarorligi ham kuzatildi. Ta’lim sohasida o’quvchilarga dars jarayonida ko’rgazmali qurollar ko’rsatmali texnik vizual ma’lumotlar orqali bilim berish ulardagi eslab qolish darajasi o’stiradi degan xulosaga kelindi.Dars jarayonida o’qituvchilar yoki r oilada ota onalar tomonidan turli hikoya v ahadislar rivoyatlarni aytib berishlari ulardagi eshitish xotirasini diqqatini rivojlantiradi. Bundan tashqari o’quvchilarning vizual, audial ekanliklarini aniqlab olishda ham bu metodika qo’l keladi.Yuqoridagi metodika natijalariga ko’ra o’quvchilarning 50%i ko’rish idroki bilan, 20% i eshitish idroki bilan hamda 30% i esa arlash idroki orqali materiallarni yaxshi eslab qolishlari aniqlandi.


Xulosa
Xotira - bu bola tug'ilishidan oldin qo'yilgan va hayoti davomida insonga hamroh bo'lgan muhim aqliy jarayon. Shuning uchun miyaning ma'lumotni qabul qilish, saqlash va ko'paytirish qobiliyatini rivojlantirish va qo'llab-quvvatlash juda muhimdir. Ushbu ish turli xil xotira turlarining rivojlanish xususiyatlarini o'rganishga, katta maktabgacha yoshdagi xotira turlarini aniqlashga qaratilgan. Kelgusida bolalarda ushbu turdagi xotirani rivojlantirishga qaratilgan ishni eksperiment bilan davom ettirish mumkin bo'ladi. Shuningdek, maktabgacha yoshdagi xotira turlarini rivojlantirishning ba'zi usullarini taklif qiling.
Fenomenal xotiraga ega bo'lgan kishi bir necha soniya ichida ularni yodlab, tasodifiy raqamlar (sanalar, so'zlar, faktlar) yozilgan qog'ozga qarashga qodir. Keyinchalik, u ko'rganlarini to'liq aniqlikda aytishi mumkin. Bu hayratlanarli va inson imkoniyatlarining yangi chegaralarini ochishga qodir.
Tadqiqotchilar hech qachon uzoq muddatli xotira fenomenini aniqlay olmadilar, chunki ma'lumotni saqlashning aniq mexanizmlarini, shu jumladan uni saqlashni o'rganish mumkin emas edi. Bu borada faqat taxminlar va taxminlar mavjud.
Bolalar xotirasini rivojlantirish bo'yicha yaxlit ish uchun ota-onalar ham jalb qilinishi kerak. Ammo buning uchun ota-onalarga bolalar bog'chalarida psixologlar bilan har qanday maslahatlashuvlarni o'rgatish, ushbu masala bo'yicha mahorat darslarini tashkil qilish, ularga ommabop adabiyotlarni taklif qilish va boshqalar kerak.Ushbu ish katta yoshdagi maktabgacha yoshdagi xotira xarakteristikalari bo'yicha yangi ma'lumotlarni olish bilan yakunlandi, maktabgacha yoshdagi bolalarning xotirasini rivojlantirish qonuniyatlari tasdiqlandi, yoshi katta maktabgacha yoshdagi bolalar uchun eng samarali xotira turlari aniqlandi. Asar o'quv-tarbiyaviy ahamiyatga ega va katta maktabgacha yoshdagi bolalar xotirasini rivojlantirish to'g'risidagi dalillarni tasdiqlaydi va tasdiqlaydi.
Shunday qilib, olingan ma'lumotlar natijasida biz bolalar bilan ishlashda qancha yo'nalishni aniqladik.
1. Kattaroq maktabgacha yoshda bolalarni materialni o'zboshimchalik bilan yodlashga o'rgatish kerak, ya'ni iroda va kuch ishtirokida.
2. Bolalarga eslab qolishning turli usullarini o'rgatish kerak (har xil vositalar yoki tizimli takrorlash yordamida)
3. Ta'lim faoliyatida asosiy narsaga aylanadigan og'zaki-mantiqiy xotiraga katta e'tibor qaratish lozim.
4. Ta’lim sohasida o’quvchilarga dars jarayonida ko’rgazmali qurollar ko’rsatmali texnik vizual ma’lumotlar orqali bilim berish ulardagi eslab qolish darajasi o’stiradi