3. Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'idan Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'ini hisoblash va to'lash muddatlari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

2. Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'ini to'lovchilari, obyekti va soliq stavkalari
Jismoniy shaxslarning mol-mulk solig'ini to'lovchilari bo'lib, soliq solinadigan mol-mulkga ega bo'lgan fuqarolar hisoblanadi.Demak, bu yerda mol - mulk soliq obyekti hisoblanadi. Ammo jismoniy shaxslarning hamma mulki emas, faqat quyidagi mulklari mol-mulk solig'i obyekti hisoblanadi:
a) uy-joylari;
b) kvartiralari;
d) chorbog' va bog' uylari;
e) garajlar va boshqa imoratlar;
f) binolar va inshootlar qiymati (inventar qiymati).
Qisqacha qilib aytsak, imoratlr va inshoatlar qiymati mol-mulk solig'i
obyekti hisoblanadi.
Jismoniy shaxslarning mol-mulk solig'i stavkasini har yili kelgusi moliya yili uchun O'zbekiston Respublikasi Davlat budjeti parametrlarida
O'zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan qaror bilan tasdiqlanadi.
Masalan: 2007-yil uchun O'zbekiston Respublikasi Prezidentiining
2006-yil 18-dekabrdagi 532-sonli qarori bilan jismoniy shaxslar mol-mulk
solig'ining quyidagi stavkasi belgilangan: Jismoniy shaxslar mulki qiymati qayta hisoblanmagan bo'ladi, Toshkent shahri va viloyatlar markazlarida shartli ravishda 2100 ming. so'm;
boshqa shaharlar va qishloq joylarida 220 ming. so'm qilib olinadi.
Masalan: fuqaroning uy joylari Toshkent shahrida joylashgan. 1998-yil
1-yanvardan qayta hisoblangan qiymati 1200 ming sum. Bu fuqaro 2003-
yilda 6-ming sum mulk solig'i to'lashi kerak. Bordiyu, fuqaro mulkining
qiymati qayta baholanmagan bo'lsa, Toshkent shahrida 2100 ming so‘m
qilib olinadi va budjetga 10,5 ming so'm mol-mulk solig'i to'laydi.

3.Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig'idan

Imtiyozlar.

Quyidagi jismoniy shaxslaming mulkiga (imoratlar, binolar va inshootlar) soliq solinmaydi:
«O'zbckistan Qahramoni», Sovet Ittifoqi Qahramoni unvonlariga
sazovor bo'lgan, uchala darajali Shuhrat ordeni bilan taqdirlanganlarning;
1941-1945 yillardagi urush qatnashchilari va partizanlari, ularga
tenglashtirilgan shaxslar, ichki ishlar va davlat xavfsizligi organlari tarkibida
xizmat qilgan shaxslaming, harakatdagi armiya tarkibiga kirgan harbiy
qismlar, shtablar va muassasalarda shtatdagi lavozimlami egallagan shaxslar. Leningrad shahri qamalida bo'lganlarning va konsentratsion lagerlaming sobiq yosh tutqunlari, xizmatini Afg'oniston Respublikasida va
jangovor harakatlar olib borilgan boshqa mamlakatlarda vaqtincha bo'lgan
qo'shinlarning cheklangan kontingenti tarkibida o'tagan harbiy xizmatchilar hamda o'quv va sinov yig'inlariga chaqirilgan harbiy xizmatga majburlarning;
Qahramon onalar, shuningdek, o'n nafar va undan ortiq farzandi bor
ayollaming;
Chemobil AESdagi avariya oqibatlarini tugatishda ishtirok etganlik
uchun imtiyozlar olayotgan fuqarolaming (shu jumladan, u yerga vaqtinchalik xizmatga yuborilganlaming);
Pensionerlaming, shuningdek, 1 va II guruh nogironlarining;
muddatli xizmat harbiy xizmatchilari va ularning oila a’zolarining
xizmatni o'tash davrida;
harbiy xizmat majburiyatlarini bajarishda yarador, kontuziya bo'lganlik yoki shikastlanganlik oqibatida yoki frontda bo'lish tufayli orttirilgan
kasallik oqibatida halok bo'lgan harbiy xizmatchilaming ota-onalari va
boshqa turmush qurmagan rafiqalarining (erlarining).
O'zbckistan Respublikasi Mudofaa, Ichki ishlar, Favqulodda vaziyatlar vazirliklari, milliy xavfsizlik xizmati harbiy xizmatchilari jumlasidan
bo'lgan nogironlarning ichki ishlar organlarining xizmat vazifasini ado
ctayotganda yarador, kontuziya bo'lgan yoki shikastlanganlik oqibatida
nogiron bo'iib qolgan boshliqlar va oddiy xizmatchilar jumlasidan bo'lgan
shaxslaming mulklari soliqdan ozod etiladi.
IJshbti moddada nazarda tutilgan imtiyozlar mol-mulk egasining
tanloviga binoan, mol-mulkning faqat bir obycktiga taalluqli bo'ladi. Masalan, ikkita uy bo'lsa, bittasiga bcriladi.
Mol-mulk solig'i to'lovchi jismoniy shaxslar - pensionerlar uchun
foydalanayotgan 60 kv.metrga soliqdan imtiyoz bcriladi. Undan ortig'i
umumiy belgilangan tartibda soliqqa tortiladi.
Yil mabaynida soliq to'lovchilarda m ol-m ulk solig'i bo'yicha imtiyoz
olish huquqi paydo bo'lgan, taqdirda ularga soliq to'Iashdan imtiyoz
huquqi paydo bo'lgan oydan boshlab beriladi.
Yil davomida mol-mulk solig'i bo'yicha imtiyoz yo'qotilgan holatda
mulklarni soliqqa tortishdan imtiyoz huquqi yuqotilgan oydan keyingi
oydan boshlab soliqqa tortiladi.
Imtiyozlar faqat mol-mulk imtiyoziga ega bo'lgan shaxsning mulki
bo'lgandagina berilishi mumkin.