3 маъруза мавзу: Курилишни индустрлаштириш асослари


раем. Йигма темирбетон ёпма плиталарнинг тип лари


Download 0.78 Mb.
bet10/12
Sana19.01.2023
Hajmi0.78 Mb.
#1102586
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
3 маъруза БИК УНИФИК

раем. Йигма темирбетон ёпма плиталарнинг тип лари: а - яхлит темир- бетон плита; б - куп ковакли темирбетон плита; в - овалсимон ковакли темир­бетон плита; г - ковургаси пастда жойлашган ковургали темирбетон плита; д - ковургаси юкорида жойлашган ковургали темирбетон плита.

Масалан, типлаштиришнинг дастлабки боскичида йигма темирбетон ёпма плиталарнинг жуда куп мумкин булган ечимлари тавсия этилган ва ишлаб чи- карилган (3.1-раем). Бу ечимлардан хозирги кунда факат 3 та тури (типи), яъни яхлит, куп ковакли ва ковургаси пастда жойлашган ковургали темирбетон пли­таларнинг техник ва иктисодий курсаткичлари буйича курилишда энг самарали экани хаётда уз исботини топди, шунинг учун улар курилишда кенг кулланил- мовда.
Типлаштириш (типизация) курилиш конструкцияларининг тип улчамла- рининг сонини камайтириш имкониятини вужудга келтиради ва шу билан бирга уларни заводда ишлаб чикаришнинг иктисодий самарадорлигини оширади.
Курилишда синовдан муваффакиятли утган типовой конструкциялар маж- бурий равишда курилишда кулланиш учун ваколатли ташкилотлар томонидан тасдикланадилар. Оммавий тарзда куллаш учун тасдикланган типовой конструк- цияларнинг шакли, бичими, физик ва улчам катталикларига давлат стандарта (Уз РСТ) томонидан махсус норма ва талаблар урнатилади. Буни стандартлаш- тириш (стандартизация) деб аталади. 3.1-жадвалда Уз РСТ 725-96 буйича са- tv (
нитар-техник темирбетон кабиналарнинг улчамлари, массаси ва кулланиш сохасига куйиладиган стандарт талаблари келтирилган.

  1. жадвал

Кабиналарнинг тури (типи)

Кабинанинг асосий улчови. мм

Кабинанинг массаси, т

Кулланиш сохаси

Узунлиги. f

Эни. b

Баланллиги. h

1СК24







2400

3.4




1СК25







2540

3.6

Турар-жой

ICK26

2730

1600

2640

3,7

бинолари

ICK27







2740

3,8




ICK28







2805

3.9



3.2-расмда мазкур типга тегишли кабинанинг шакли ва улчамлари курсатилган. Кабинанинг шакли ва улчамлари 3.1-жадвалда курсатилганларга тугри келиши керак.



1 з |
Л1

5

л
-Q
V

< е

—►









3.2-расм. Кабинанинг умумий куриниши ва режаси: 1-калпок типидаги хажмий блок; 2- пол плитаси; 3- ванна; 4- умивалник; 5-унитаз
Кабиналарни тайёрлаш аниклигига хам талаблар куйилади. Кабиналар учун номинал улчамлардан муайян четланиш 3.2- жадвал кийматларидан ошмаслиги керак:



  1. жадвал



Конструктив элементнинг номи

Рухсат этилган ха голик “С”, мм

1

Кабиналар ташки узунлиги (£) ва эни буйича в(й)

±10

2

Кабиналар ташки баландлиги буйича (h)

±12

3

Пардадевор калин лиги буйича

±8

4

Уйиклар ва гешиклар улчамлари ва жойлашиши буйича

±5

5

Эшик уринлари улчамлари ва жойлашиши буйича

+ 10

6

Ванна, умивалник ва унигазга келган сув кувурлари укининг жойлашиши буйича

±2

Давлат стандарта тасдикланганга кадар бундай меъёрий хужжат сифатида тармок стандарта хам кулланилиши мумкин.


Биноларни йигма типовой конструкциялардан ва деталлардан куриш учун уларнинг типлари ва улчамлари сонининг чекланиши, яъни унификациялаш катта ахамиятга эга. Унификациялашнинг ахамияти шундаки, у заводда ишлаб ч и карилади ган буюмларнинг шакли, бичими ва улчамлари лойихаланаётган би- нонинг хажмий-план ва конструктив ечимларига куп жихатдан таъсир курса- тади. Унификациялаш кулланилган бинолар хажмий-план ечимларининг хар- хил вариантларига йигма элементларни куллашда, лойихаланаётган бинонинг асосий улчамларини узгартирмасдан бир йигма элементни бошкаси билан ал- маштиришга имкон беради.
Унификациялаш максадида улчамлар сонини чеклаш ягона модул система- си асосида амалга оширилади. Ягона модул системаси (ЯМС) бинолар, уларнинг кисмлари ва конструкциялар улчамларининг белгиланган бирлик - модулга каррали булиши асосида шу улчамларни мувофикдаштириш коидаларининг мажмуини билдиради.
Асосий модул М сифатида 100 мм катталик кабул килинган. Бинонинг унификациялашга алокадор барча улчамлари М=100 мм га булинадиган були­ши керак. Унификациялаш даражасини ошириш учун хосилавий модуллар белгиланган. Булар йириклаштирилган ва каср модуллардир. Иириклаштирил- ган модуллар: 2М, ЗМ, 6М, 12М, 15М, ЗОМ ва 60М, яъни 200, 300, 600, 1200, 1500, 3000 ва 6000 мм. Бундай модуллардан бинонинг пландаги улчамларини, шунингдек йирик конструкция ва элементларнинг улчамларини белгилашда фойдаланилади. Бундан ташкари, конструкция ва деталларнинг нисбатан кичик улчамларини белгилашда (дераза ва балкаларни кесими, плитали ва листли материалларнинг калинлиги) куйидаги уМ, |м, у^М, у^М ва уу^М,
яъни 50, 20,10, 5, 2 ва 1 мм га тенг каср модуллар кулланилади.
Белгиланган модуллашган улчамлар каторидаги ёнма-ён катталиклар ора- сидаги фарк градация деб аталади. Улчамларни белгилашда усиб борувчи градацияни куллаш унификациялаш даражасининг янада ошишига имкон тугдиради. Масалан, жамоат биноларидаги каватлар баландлигини белгилашда
куйидаги модуллашган улчамлар кулланилган: 3 м, 3,3 м, 3,6 м, 4,2 м, 4,8 м ва 6 м. Бу ерда 3 метрдан 3,6 метргача ЗМ (300 мм) модул, 3,6 метрдан 4,8 метргача 6М (600 мм) модул, 4,8 метрдан сунг 12М (1200 мм) модул куллаш, яъни усиб борувчи градацияни куллаш хисобига 3 метрдан 6 метргача ораликда ЗМ модул кулланилганда хосил буладиган 11 та унификацияланган улчам урнига 5 тагина улчам кабул килинган халос.
Биноларни лойихалаштиришда, уларнинг хажмий-план ечим параметрла- рини, конструкцияларнинг улчамларини белгилашда куйидаги улчамлар кулла- нилади.


  1. Download 0.78 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling