3-Маъруза Мавзу: Янгидан қуриладиган пахта тозалаш корхонасига керакли хом ашё базасини аниқлаш

Ҳисоблаш тартиби қуйидагича олиб борилади:

1. Корхононинг йил давомида ишлаш вақти фонди ҳисобланади:

T = {N - (N_д + N_б + N_т )} n_с  t_с   соат

бунда: Т - бир йилдаги кунлар сони (Т=365)

N_д- йил давомида дам оладиган кунлар сони.
N_б- йил давомидаги қонуний байрам кунлари.
N_т- Корхонода режалаштирилган капитал таъмирлаш кунлар сони.
n_c - Корхононинг ишлаш тартиби, смена.
t_c - Иш тартибидаги ишлаш вақти, соат.
 - Ускуналарнинг фойдали ишлаш вақт коэффициенти

2. Корхононинг йил давомида ишлаб чиқарадиган асосий маҳсулоти (тола) миқдори хисобланади:

Q_т = К_м К_ар П_р Т / 1000 тонна.

бунда: К_м - корхонода ишлатиладиган жинлар сони, дона.

П_р - жиннинг режалаштирилган ўртача иш унумдорлиги, кг/арра соат.
К_ар- жин машинаси ўқидаги арралар сони, дона (валикли жинлар учун хисоблашда керак эмас).
Илова: Жинлар сонини (К_м) ёки жинларнинг иш унумдорлигини (П_р) аниқлашда ҳам шу тенгламадан фойдаланиш мумкин.
3. Корхононинг доимий ишлашини таъминлашга керакли хом ашё миқдори (қуввати) аниқланади:
Q_п = Q_т  100 / В_т тонна.

бунда: В_т- чигитли пахтадан режалаштирилган ўртача тола чиқиш даражаси

4. Пахта ва тола ҳажми, тола навлари бўйича пахтанинг ассортименти аниқ
ланади.

5.Тола навларининг сифати (синфи) бўйича унинг ассортименти аниқланади.

6. Пахта ва тайёр маҳсулотларнинг (тола, чигит, ўлик, тола ли чиқиндилар,

ифлос чиқиндилар) баланси ҳисобланади.

7. қуритиш ва тозалаш, жинлаш, линтерлаш ва толали маҳсулотларни той

лаш бўлимларининг ишлаш режалари тузилади.

8. Пахта тозалаш корхонасининг тайёр маҳсулотларни ишлаб чиқарилиши

бўйича режа кўрсаткичлари ҳисобланади.

9. Пахта тозалаш корхонаси қошидаги пахта таёрлаш маскани (ПТМ) омбор ларларда ва бунт майдончаларида сақланадиган пахтанинг умумий ҳажми аниқланади.

Илова: Пахта таёрлаш масканида тайёрланган пахтанинг 20÷25% -ёпиқ омборларда, қолган қисми бунт майдончаларида сақланиши керак.

10.Хом ашё ва тайёр маҳсулотларни сақлаш учун омбор хона, майдончалар юзасини, сонини ҳисоблаш.

10.1.Чигитли пахтани узоқ вақт давомида сақлаш учун ёпиқ омборлар ва бунт майдончалар сони аниқланади:

а) омборлар n_о = Q_птп  (20÷30)% / 100 V_о дона.

б) бунт майдончалари n_б = Q_птп  (70÷80)% / 100 V_б дона.

бунда: V_о ,V_б - стандартли омборида (24 х 54 м² ) ва бунт майдончаларида

(14 х 24 м²) сақланадиган пахта ҳажми.

10.2.Уруғлик чигитни сақлаш учун усти берк омборлар майдони юзаси

ҳисобланади: