3-мавзу: касб психологиясининг илмий тадқИҚот методлари

Бошқа бир қатор психолог-олимлар психологиясининг қуйидаги усулларини ажратишади:

• Бошқа бир қатор психолог-олимлар психологиясининг қуйидаги усулларини ажратишади:
• 1. Субъектив методлар (ўзини ўзи кузатиш);
• 2. Объектив методлар (кузатишнинг хар хил турлари; экспериментал, тестлар, савол-жавоб, сўровномалар).

Касбий психологиянинг методларини таҳлил этиб, тадқиқий методларни таснифлашнинг асоси сифатида муҳим жиҳатларини ажратиб олиш керак. Бу масалалар 4 хил шаклга эга: тасвирлаш, ўлчаш, тушунтириш ва психик ҳодисани шакллантиришдан иборат. Шунга мувофиқ методларнинг 4 та гуруҳи таклиф этилади: ноэкспериментал (клиник), диагностик, экспериментал ва шакллантирувчи.

• Касбий психологиянинг методларини таҳлил этиб, тадқиқий методларни таснифлашнинг асоси сифатида муҳим жиҳатларини ажратиб олиш керак. Бу масалалар 4 хил шаклга эга: тасвирлаш, ўлчаш, тушунтириш ва психик ҳодисани шакллантиришдан иборат. Шунга мувофиқ методларнинг 4 та гуруҳи таклиф этилади: ноэкспериментал (клиник), диагностик, экспериментал ва шакллантирувчи.

Касб психологияси олдида қуйидаги тадқиқий масалалар турибди:

• Касб психологияси олдида қуйидаги тадқиқий масалалар турибди:
• 1 гуруҳи - шахснинг касбий шаклланиши бу мураккаб, баъзида эса драматик жараённинг психологик хусусиятларини тасвирлашдан иборат. Бу жараённи тадқиқ этиш учун лонгитюъд, савол-жавоб, психобиография, танқидий воқеалар методларини қўллаш тўғри бўлади. Бу методлар гуруҳини генетик методларга киритиши мумкин.

2 гуруҳи - касбларнинг психологик тавсифи, касбнинг психологик мазмунини тадқиқ этиш, фаолият маҳсулдорлигини ўрганиш, меҳнат методи, ҳужжатларни ўрганиш, кузатилаётганларни савол-жавоб орқали ўрганиш методи, шунингдек, профессиография йўли билан амалга оширилиши мумкин. Бу услублар гуруҳи праксимметрик (яқинлик)услубларга тегишлидир.

• 2 гуруҳи - касбларнинг психологик тавсифи, касбнинг психологик мазмунини тадқиқ этиш, фаолият маҳсулдорлигини ўрганиш, меҳнат методи, ҳужжатларни ўрганиш, кузатилаётганларни савол-жавоб орқали ўрганиш методи, шунингдек, профессиография йўли билан амалга оширилиши мумкин. Бу услублар гуруҳи праксимметрик (яқинлик)услубларга тегишлидир.