3-mavzu. “Состав оғирлигини ҳисоблаш ва уни ҳосилалари” Состав оғирлигини аниқлаш

_{3-mavzu. “}Состав оғирлигини ҳисоблаш ва уни ҳосилалари_”
Состав оғирлигини аниқлаш
Состав оғирлиги қуйидаги шартга кўра аниқланади: поезд ҳисобли тезлик билан рахбар нишаблик бўйича кўтарилишда равонлик ҳаракатини таъминланган ҳолда поезд ҳаракати тенгламасидан фойдаланиб аниқланади.

Бир хил ҳаракатда (равномерно) бўлганлиги учун поезд тезланиши 0 га тенг бўлади


Шунинг учун поезд ҳаракат тенгламаси
_{ } бу ерда тезлик V_p=const

_{ }бундан

Локомотивни тортиш кучи ҳисобли тезликда қаршилик кучларга тенг

бу ерда F_K – ҳисобли тезликдаги тортиш кучи/кгк;
Р – локомотив оғирлиги, т;
Q – состав оғирлиги, т;
_{ } – локомогив ҳаракатига бўлган солиштирма қаршилик,
ҳисобли ҳаракат тезлигида, кгк/г;
_{ } – состав ҳаракатига бўлган солиштирма қаршилик,
ҳисобли ҳаракат тезлигида, кгк/т;
i_р - нишабликдан бўладиган қўшимча қаршилик, кгк/т.


Teng ta’sir etuvchi solishtirma kuchlar diagrammasi

_{ }Bog’lanishning chiziqli_{ }(grafik ) ko’rinishi teng ta’sir etuvchi solishtirma kuchlar diagrammasi (SkD) deb ataladi. Teng ta’sir etuvchi solishtirma kuchlar diagrammasi poyezdning yassi maydondagi (_{ }) harakatining har xil holatlari uchun alohida chiziladi
Poyezdning teng ta’sir etuvchi kuchlari, lokomativni tortish tavsifa (harakteristikasi) va harakat vositalariga ta’sir etuvchi qarshiliklarni hisoblash formulalaridan topamiz.
Hisoblar natijasi rasmiylashtirilgan jadvalga to’ldiramiz Hisoblar quyidagi tartibda topilgan.

1. 
   Tortish holatida
   

1-ustun .- Lokomativning harakat tezligi, chegarasi 0 km/soat dan _{ }gacha, oralig’I 10 km/soat. Lokamativning hisoblangan tezligi (_{ }) qiymatini keltirish zarur.
2-ustun. 1- ustunda keltirilgan lokomativning tezliklariga mos keluvchi tortish kuchi.
3-ustun. Lokomativning harakatiga ta’sir asosiy solishtirma qarshilik, qiymati quyidagi formuladan topilgan.
4-ustun. Vagonlarning harakatiga ta’sir etuvchi asosiy solishtirma qarshilik, qiymati quyidagi formuladan topilgan.
5-ustun. Lokomativning harakatiga ta’sir etuvchi to’la asosiy qarshilik, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
_{ } (2.5)
_{ } 258*2.224*9.8=5623.1616
6-ustun. Vagonlarning harakatiga ta’sir etuvchi to’la asosiy qarshilik, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
_{ } (2.6)
_{ }4743*1.06*9.8=49144
7-ustun. Poyezdning harakatiga ta’sir etuvchi to’la asosiy qarshilik, qiymati quyidagi ifodadan aniqlangan.
_{ } (2.7)
_{ }5623.16+49144=54767.16
8-ustun. Poyezdning teng ta’sir etuvchi kuchi, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
_{ } (2.8)
_{ }495880-54767.16=441112.84
9-ustun. Poyezdning solishtirma teng ta’sir etuvchi kuchi, qiymati quyidagicha aniqlangan.
_{ } (2.9)

_{ }=_{ }=_{ }

B.Salt harakati holatida
10-ustun. Lokomativning salt harakatida, unga ta’sir etuvchi asosiy solishtirma qarshilik, qiymati quyidagi formuladan topilgan.
11-ustun. Lokomativning salt harakatida, unga ta’sir etuvchi to’la asosiy qarshilik, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
_{ } (3.0)
_{ }2.224*258*9.8=5623.16
12-ustun. Lokomativning salt harakatida, unga ta’sir etuvchi to’la asosiy qarshilik, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
_{ } (3.1)

13-ustun. Poyezdning salt harakatida , unga ta’sir etuvchi asosiy solishtirma qarshilik, qiymati quyidagicha topilgan.
_{ } (3.2)


C.Sekinlashtirish holatida
14-ustun. Sekinlashtiruvchi kundalarni g’ildirak bilan muloqotda bo’lganda hosil bo’luvchi ishqalanish koeffitsienti, qiymati quyidagi ifodadan topilgan.
15-ustun. Poyezdni solishtirma to’xtatuvchi kuchi, qiymati –shu ifodan aniqlangan.
16-ustun. Poyezdni favqulotda to’xtatishda ta’sir etuvchi solishtirma sekinlashtiruvchi kuchlari, qiymati quyidagicha hisoblangan.
_{ } (3.2)

17-ustun. Xizmat yuzasidan to’xtashda poyezdni solishtirma teng tas’ir etuvchi kuchlari, qiymati quyidagicha topilgan.
_{ } (3.3)

Teng ta’sir etuvchi solishtirma kuchlar diagrammasi, tezlikni chegarasi 0 dan _{ } gacha, _{ } km/soatga teng bo’lganda, quyidagi qoidalar bo’yicha chiziladi: teng ta’sir etuvchi kuchlarni musbat qiymati koordinata o’qining sol tomoniga, manfiy qiymati o’ng tomomiga qo’yilgan.