3-мавзу. Талаб ва таклиф эластиклигини ишлаб чиқарувчилар фаолиятига таъсири

Мисол.

• Нарх 4 $ дан 6 $ га ортиши талаб миқдорини 200 дан 160 бирликка тушишига олиб келсин.
• 40 / 200 * 100 = 20 %. Талабни % узгариши.
• 2 / 4 * 100 = 50 %. Нархнинг % узгариши.
• Талаб эластиклиги: Еd = 20 / 50 = 0.4<1.
• Жами даромад қандай ўзгаради?
• R1=4*200=800 $.
• R2=6*160=960 $.

Нархнинг ўзгариши талабнинг хеч қандай ўзгаришига олиб келмайди:

• Нархнинг ўзгариши талабнинг хеч қандай ўзгаришига олиб келмайди:
• талаб хар қандай нархда ўзгармас бўлади. Бундай ҳолатда талаб мутлоқ ноэластик дейилади
• Талаб эластиклиги = 0
• Қарама - қарши холат тасвирланган, яъни кишилар ОР нархда чексиз нарсалар сотиб олишади, нархнинг озгина ўзгариши эса талабнинг кескин камайишига олиб келади. Бундай ҳолатда талаб мутлоқ эластик дейилади.
• Талаб эластиклиги = 

Агар товарнинг бир неча бир хил нархда сотиладиган ўринбосарлари бўлса, унга бўлган талаб эластик бўлади.

• Агар товарнинг бир неча бир хил нархда сотиладиган ўринбосарлари бўлса, унга бўлган талаб эластик бўлади.
• Нархнинг озгина кўтарилиши истеъмолчиларни ўринбосар товарларга талаби ортади.
• Масалан. Кофе унинг хамма жойда (сорти) топилади.
• Ўринбосарлари кам бўлган товарларга талаб нисбатан ноэластик бўлади. Унинг нархи кўтарилса кишилар уни олишга мажбур бўлишади чунки уни ўрнини босадиган бошқа товар йўқ.
• Масалан, буғдойга бўлган талаб ноэластикдир, чунки буғдойни ўрнини бошқа маҳсулот боса олмайди.

Одатий товарлар: Одамларда айрим товарларга — масалан айрим алкогол ичимликлар, тамаки, кофе истеъмол қилиш ва уяли телефонлардан фойдаланиш одатга айланиб қолади. Бундай ҳолда албатта бу товарларга бўлган талаб ноэластикдир.

• Одатий товарлар: Одамларда айрим товарларга — масалан айрим алкогол ичимликлар, тамаки, кофе истеъмол қилиш ва уяли телефонлардан фойдаланиш одатга айланиб қолади. Бундай ҳолда албатта бу товарларга бўлган талаб ноэластикдир.
• Зарурий товарлар: Сув, кийим, озиқ-овқат, уй-жой ва бошқаларга талаб ноэластик бўлади.