3-mavzu. Talab va taklif tahlili asoslari

O`quvchining daftarga bo`lgan yakka talabi 

 

Bir birlik daftar narxi (P), so`m  

1000 

2000 

3000 

Talab miqdori (Q

d

), dona 

1800 

1600 

1400 

  

 

Manba: shartli raqamlar 

 

Bu  jadvaldagi  talab  (Q

d

)  bilan  narx  (P)  o`rtasida  teskari  bog`liqlik  mavjud. 

Negaki,  narx  (argument)  oshishi  bilan  talab  miqdori  (funksiya  qiymati)  kamayib 

bormoqda.  Jadvaldagi  talab  bilan  narx  o`rtasidagi  bog`liqlik  analitik,  ya′ni  funksiya 

shaklida berilganda quyidagicha yoziladi:  

P

Q

d







2

,

0

2000

 

Ushbu  funksiyalardagi  talab  (Q

d

) 

va  narxdan  (P)  biriga,  uning  jadvaldagi 

qiymatlarini qo`ysak, mos holda ikkinchisining qiymatini aniqlaymiz.  

Chiziqli talab  funksiyasining  grafigi quyidagi tartibda  aniqlanadi. Narx 

0



P

 

bo`lganda talab 

a

Q

d



, narx 

b

a

P



 bo`lganda talab 

0



d

Q

 ga teng bo`ladi. Olingan 

qiymatlar grafikda ifodalanib, talab chizig`ini chizamiz (3.8-rasm).