3 Mavzu: Tekis tom uchun yengil betonlar asosidagi issiqlik izolyatsiyasi qatlamining qalinligini aniqlash

Qaynoq bitumli mastika bitum va to‘ldiruvchini aralashtirib 
tayyorlanadi. Qozonga tashlangan bitum ko‘piklash jarayoni tugagunga 
qadar eritiladi. So‘ngra 200...220
o
S haroratdagi bitumga uzluksiz 
aralashtirish jarayonida 110
o
S gacha qizdirilgan quruq to‘ldiruvchi 
qo‘shiladi. 
Bitumlar 
aralashmasidan 
bog‘lovchi 
tayyorlash 
va 
aralashmani og‘irlik bo‘yicha miqdorlashda dastlab qozonga yengil 
eriydigan bitum tashlanib uni suvsizlantiriladi, so‘ngra mayda bo‘laklarga 
bo‘lingan qiyin eriydigan bitum tashlanadi. 
Qaynash va ko‘piklash jarayonida toshib ketmasligi uchun qozonning 
faqat ¾ qismi bitum bilan to‘lg‘aziladi. Bitumni uzoq qaynatish uning 
sifatini yomonlashuviga olib keladi. Bitumni qizdirishda qozon 
konstruktsiyasiga bog‘liq ravishda o‘tin, suyuq va gaz ko‘rinishidagi 
yoqilg‘idan foydalaniladi. Tayyorlangan bitumli mastika termoslarga 
quyiladi. Qatronli mastikalar ham bitumli mastikalar kabi tayyorlanadi. 
Qaynoq mastikalar 15...20
o
S haroratda bir jinsli va qattiq holda bo‘lishi, 
160...180
o
S haroratda tekis sirtga cho‘tka bilan 2mm qalinlikda yengil 
surtiladigan bo‘lishi kerak. O‘zaro yopishtirilgan ikkita pergamin 
parchasi ajratilganda ajralish o‘rama material bo‘yicha yuz berishi kerak. 
Biobardoshli bo‘lmagan o‘rama materiallarni yopishtirishda bitumli 
mastika tarkibiga ftorli natriy, kremniyftorli natriy kabi antiseptiklar 
qo‘shiladi. 
Qaynoq bitumli mastikalarning harorati ularni tayyorlash jarayonida 
200
o
S dan, qatronli mastikalarning harorati esa 150
o
S dan oshmasligi 
kerak. O‘rama materiallarni yopishtirishda bitumli mastikalarning 
harorati 160
o
S dan, qatronli mastikalarning harorati esa 120
o
S dan kam 
bo‘lmasligi kerak. SHu sababli mastikalarni tayyorlash va ishlatish 
jarayonida ularning harorati doimiy nazorat qilib borilishi kerak.