3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

13.5.Xususiy kapital to‘g‘risida hisobotni tuzish

Xususiy kapital to‘g‘risida hisobotning (5-son shakl) asosiy maqsadi bo‘lib korxonaning xususiy kapitalining holati va harakati to‘g‘risida yig‘ma ma’lumotlarni aks ettirish hisoblanadi. Hisobot to‘qqizta ustunchadan iborot bo‘lib, uning 1 va 2- ustunlarida hisobotning ko‘rsatkichlari va ularga birkitilgan satrlarning raqamlari ko‘rsatiladi. Hisobotning 3-8 ustunlari xususiy kapitalning alohida turlarining holati va harakatiga doir ma’lumotlarni aks ettirishga mo‘ljallangan, jumladan:

• 
  3-ustun “Ustav kapitali”;
  
• 
  4-ustun “Qo‘shilgan kapital”;
  
• 
  5-ustun “Rezerv kapitali”;
  
• 
  6-ustun “Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)”;
  
• 
  7-ustun “Sotib olingan xususiy aksiyalar”; • 8-ustun “Maqsadli tushumlar va boshqalar”;
  
• 
  9-ustun “Jami” .
  

• 
  Hisobotning har bir satrida xususiy kapitalning holati, ko‘payishi va kamayishi , shuningdek turli boshqa ma’lumotlar ko‘rsatiladi. Ushbu ma’lumotlar xususiy kapitalning elementlarini hisobi uchun mo‘ljallangan schyotlardan (8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800) olinadi, jumladan:
  
• 
  

  Satr	Ko‘rsatkichlar nomi	Satrni to‘ldirish tartibi
  010	Yil boshiga qoldiq	8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800- schyotlarning bosh qoldig‘i yoziladi
  020	Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi	Aksiyalarni chiqarilishi va sotilishi natijasida ustav kapitali va qo‘shilgan kapitalni ko‘payishi mos ravishda 3 va 4- ustunchalarda aks ettiriladi
  030	Uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash	Korxona mulkini qayta baholash natijasida vujudga kelgan rezerv kapitali summasi 5-ustunchada ko‘rsatiladi
  040	Ustav kapitalini shakllantirishda paydo bo‘lgan valyuta kursi farqlari	Chet el investorlarining ustav kapitaliga kiritgan badallari bo‘yicha vujudga kelgan qo‘shilgan kapital summasi 4-ustunchada aks ettiriladi
  050	Rezerv kapitaliga ajratma	Hisobot yilning sof taqsimlanmagan foydasidan rezerv kapitaliga ajratma summasi 5ustunchada (+) belgisi bilan va 6ustunchada (-) belgisi bilan ko‘rsatiladi
  060	Joriy yilning taqsimlanmagan foydasi (zarari)	Moliyaviy natijalar to‘g‘risida hisobotning eng oxirgi satrida ko‘rsatilgan sof foydasi (qoplanmagan zarari) 6ustunchada aks ettiriladi ( qoplanmagan zarar summasi ushbu ustunchada (-) belgi bilan )
  070	Tekinga olingan mol-mulk	Yuqori tashkilotdan olingan va rezerv kapitaliga kiritilgan molmulk summasi 5-ustunchada ko‘rsatiladi
  080	Maqsadli foydalanish uchun olingan mablag‘lar	Turli maqsadlarda olingan grantlar, davlat subsidiyalari, davlat yordamlari, soliqlar bo‘yicha imtiyozlar va boshqa maqsadli tushumlarning summasi 8ustunchada aks ettiriladi
  090	To‘langan dividendlar	Hisoblangan dividendlar summasi
  		6- ustunchada (-) belgisi bilan aks ettiriladi
  100	Xususiy kapital shakllanishining boshqa manbalari	Xususiy kapital elementlarining boshqa manbalar evaziga ko‘payish summalari mos ravishda 1-8 – ustunchalarda ko‘rsatiladi( kamayish summasi (-) belgi bilan )