309-guruh talabasi Yusupov Abrorning buxgalteriya hisobi fanidan

309-guruh talabasi Yusupov Abrorning buxgalteriya hisobi fanidan

• 309-guruh talabasi Yusupov Abrorning buxgalteriya hisobi fanidan
• MUSTAQIL ISHI

Asosiy vositalar hisobi

• Reja:
• 1.Asosiy vositalarning mohiyati va turlari
• 2.Asosiy vositalarni baholash tartibi.
• 3.Asosiy vositalarning kirimini hisobga olish tartibi.
• 4.Asosiy vositalarga eskirish hisoblash usullari
• 5.Asosiy vositalarni ishchi holatda saqlash xarajatlari va keyingi kapital qo’yilmalar hisobi
• 6.Asosiy vositalarning chiqib ketishini hisobga olish
• 7.Asosiy vositalar haqidagi ma’lumotlarni hisobotlarda aks ettirish

Asosiy vositalarning mohiyati va turlari.

•  
• O’zbekiston Respublikasi “Buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi Qonunning 4-moddasida «Asosiy va joriy aktivlar, majburiyatlar, xususiy kapital, zahiralar, daromadlar va xarajatlar, foyda, zararlar hamda ularning harakati bilan bog’liq xo’jalik operatsiyalari buxgalteriya hisobining ob’ektlaridir»- deb ko’rsatib o’til-gan.
• Buxgalteriya hisobini ob’ektlaridan biri hisoblanuvchi aktivlarni korxona faoliyatida ishlatish yoki foydalanish muddati nuqtai nazardan ikkita yirik guruhga ajratish mumkin:
• bir yildan kam muddat mobaynida foydalaniladigan aktivlar;
• bir yildan ortiq muddat mobaynida foydalaniladigan aktivlar.
• Bir yildan ortiq muddat mobaynida foydalaniladigan aktivlarni «uzoq muddatli aktivlar» deb aytiladi va ular tarkibiga moddiy va nomoddiy aktivlar kiradi.

Moddiy (asosiy vositalar) va nomoddiy aktivlar - bu bir yildan ko’proq foydali xizmat qilish muddatiga ega bo’lgan ishlab chiqarish, ma’muriy maqsadlar uchun foydalanadigan va qayta sotish uchun mo’ljallanmagan aktivlardir.

• Moddiy (asosiy vositalar) va nomoddiy aktivlar - bu bir yildan ko’proq foydali xizmat qilish muddatiga ega bo’lgan ishlab chiqarish, ma’muriy maqsadlar uchun foydalanadigan va qayta sotish uchun mo’ljallanmagan aktivlardir.
• Moddiy aktivlarni eskirishi nuqtai nazardan uch guruhga ajratish mumkin:
• eskirishga tegishli bo’lgan aktivlar - binolar, inshootlar, uskunalar, mebel, qurilmalar va shunga o’xshashlar;
• emirilishga tegishli bo’lgan aktivlar - foydali qazilmalar, o’rmon boy-liklari;
• emirilishga yoki eskirishga tegishli bo’lmagan aktivlar – foydalanish-dagi er.
• Uzoq muddatli moddiy aktivlar tarkibida asosiy vositalar katta salmoqqa ega bo’lib, xo’jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatida katta rol o’ynaydilar. O’zbekiston Respublikasining 5-sonli Buxgalteriya hisobi milliy standartining 7-bandida asosiy vositalarga quyidagicha ta’rif berilgan: «Asosiy vositalar - moddiy ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalarida uzoq (bir yildan ortiq) muddat davomida foydalaniladigan hamda ijaraga berish uchun mo’ljallangan moddiy aktivlardir».