4-amaliy mavzusi

3-ilova
Uyga vazifa: 1. Berilgan gaplarni diqqat bilan o‘qing. 2. Gaplardagi ko‘chma ma’noda ishlatilgan so‘zlarni aniqlang. 3. Aniqlagan so‘zlarning bosh ma’nolarini toping. 4. Ko‘chma ma’no ko‘chishining qaysi usuliga asoslanganiga ko‘ra guruhlarga ajratib yozing. 5. Har bir guruhdagi so‘zlarning umumiyligini aniqlang. 6. Har bir guruhdagi so‘zlarni boshqa guruhdagi so‘zlardan farqli xususiyatlarini bayon qiling. 7. Har bir guruhni yana ikki guruhga ajrating: a) lisoniylashgan (sememalashgan) hosila ma’noli; b) nutqiy ko‘chma ma’noli. 8. Ajratilgan ikki guruhning o‘ziga xos jihatlarini alohida-alohida izohlang.


1. Samolyotlar uchishga tayyor turishgan edi (Shuh.) 2. Hoji Kumushning bosh tomoniga kelib o‘tirdi (A.Qah.) 3. Oltin so‘zlarni aytdingiz (Sh.Rash.) 4. Ko‘chaning boshida Salimboyvachcha ko‘rindi (Oyb.) 5. Derazamning oldida bir tup o‘rik oppoq bo‘lib gulladi (H.Olim.) 6. Adirlar gulladi, gulladi diyor (G‘. G‘ul.) 7. Eski buloqning ko‘zlari ochildi (O‘.Hosh.) 8. Zal oyoqqa turib ketishiga sal qoldi (A.Mux.) 9 Yer o‘z o‘qi va quyosh atrofida aylanadi. 10. Til yaratish mumkin emas, chunki tilni xalq yaratadi; filologlar tilning qonunlarini ochadilar va shu qonunlarini sistemaga keltiradilar (V.Belins.) 11. Tong yaqin, tong yaqin, oppoq tong yaqin. Bir nafas orom ol, uxla, jigarim (G‘.G‘ul.) 12. Rustam dehqonchilikning tilini yaxshigina o‘rgangan. (Oyb.) 13. Qora kiyib hali yig‘lab yurgandir («Shirin bilan Shakar».) 14. Nega suvning betiga yozmas to‘lqinlar kokil? (G.Nur.) 17. Bu - ulug‘ sahroning etagi edi (A.Mux.).