4. Чарвочилик соҳаси буқа зотни танлаш

ҒОЗ 
Зотлари ва хусусиятлари. Аҳоли хонадонларида йирик кулранг, кубан, 
холмогор, Италия ва Рейн зотли ғозларни боқиш яхши самара беради. Ғозлар 
тодасида 3–4 макиён­ га 1 еркак қолдирилади. Макиёни 265–350 кунлигида 
(қишда, баҳорда) тухумга киради. Бир мавсумда 30–50 тухум қояди. Жужаси 
29–30 кунда тухумдан чиқади. Вояга етган еркак ғозларнинг тирик вазни 5–8, 
макиёнлариники 4–7 кг. гача. Яхши боқилган ғозлар 9 ойлигида (3,5–4,5 кг) 
гуштга сойилади. Гушти таркибида 16% оқсил, 35% ёғ бор. Ёш жўжалари 
парҳез гушт учун 9 ҳафталигида сойилади. 
Парваришлаш. Ғоз боқиш қийин емас. Хораги, суви ва сузиши учун 
ҳовузча болса кифоя. Бир кунда бир бош ғоз учун озуқа рациони (граммларда): 
дон – 150–200; кунжара ва шрот – 400–500; от уни – 20–30; ачитқи ем – 7–10; 
минерал озуқалар билан боқиш яхши самара беради. 
Уларнинг бурун ёлларини тез-тез тозалаб туриш лозим. Биринчи он 
кунликдан кейин гозчаларни бемалол ота-онаси ёнига қойиш мумкин. Фақат 
вақтида овқатлантириб турилса етарли. Ота ғоз болаларига жуда ғамхор 
болади. У оиласини ташқи муҳитдан кучли ҳимоя қилиш баробарида, керак 
пайтида ғозчаларни иситади ҳам. Улар инкубатордан чиққан ғозчаларни ҳам 
яхши қабуль қилишади. Нар ва мода ғоз озининг етти-тоққизта жeжаси билан 
бирга, 18 тагача инкубатордан чиққан ёки бошқа оиладан келтирилган 
ғозчаларга бемалол гамхорлик қила олади. Улар ҳатто турли ёшдаги 
ғозчаларни ҳам ўз «тарбия»сига олаверишади. 
Ғоз, айниқса, донли отларни ейишни ёқтиради. Бу пайтда уларга бир 
марта янчилган дон ёки сабзавотларни аралаштириб беришнинг ози етарли. 
Нон болаклари ва ушоқларини ҳам бемалоль еяверади. Қишда еса уларга уч 
маҳал тойимли озуқа бериш керак. Асосийси, озуқа айнимаган, ачимаган ва 
могорламаган болса болди. Бу ишнинг ҳадисини олганлар гозни сойишдан он-
он беш кун олдин уни тор жойга қамаб, фақат буғдой ва сув билан боқишади. 
Бу ғозни сойилишидан олдин уч сантиметргача қалинликдаги ёғ топлашига 
ёрдам беради. 

---

189