4-sentabrdagi “professional ta’lim muassasalari uchun o‘qitish materiallari to‘plamlarini yaratishni tashkil etish to’G’risida” gi

Elektr mashinalarining yaratilish tarixi
Elektr mashinalarining ishlashi uchun nazariy asoslar 1821 yilda M. Faraday tomonidan qo‘yilgan bo‘lib, u elektr energiyasini mexanik energiyaga aylantirish imkoniyatini o‘rnatdi va elektr motorining birinchi modelini yaratdi. Elektr mashinalarining rivojlanishida olimlar D.Maksvell va E.X.Lenslarning ishlari muhim rol o‘ynadi. Elektr va mexanik energiyani o‘zaro konvertatsiya qilish g‘oyasi taniqli rus olimlari B. S. Yakobi va M. O. Dolivo-Dobrovolskiylarning ishlarida yanada rivojlantirildi, ular amaliy foydalanish uchun mos keladigan elektr motorlarining konstruktsiyalarini ishlab chiqdilar va yaratdilar.
Transformatorlarni yaratish va ularni amaliyotda qo‘llashda buyuk xizmatlari rus ixtirochi P. N. Yablochkovga tegishli. XX asr boshlarida. deyarli barcha asosiy turdagi elektr mashinalari va transformatorlari yaratildi va ular nazariyasining asoslari ishlab chiqildi.
Elektr yuritmaning rivojlanishiga kuchli turtki 1889 yilda M.O. Dolivo-Dobrovolskiy tomonidan uch fazali oqim tizimini ishlab chiqish va uch fazali asenkron elektr motorining paydo bo‘lishi bo‘lib, bu elektr energiyasini keng qo‘llash uchun haqiqiy texnik va iqtisodiy shartlarni yaratdi.
Elektr mashinalarining tasnifi.
Elektr mashinalarini generatorlar va motorar sifatida ishlatish ularning asosiy maqsadi hisoblanadi, chunki u faqat elektr va mexanik energiyani o‘zaro konvertatsiya qilish maqsadi bilan bog‘liq. Biroq, texnologiyaning turli sohalarida elektr mashinalardan foydalanish boshqa maqsadlarga ega bo‘lishi mumkin. Shunday qilib, elektr energiyasini iste'mol qilish ko‘pincha o‘zgaruvchan tokni to‘g‘ridan-to‘g‘ri oqimga aylantirish yoki quvvat chastotasi oqimini yuqori chastotali oqimga aylantirish bilan bog‘liq. Ushbu maqsadlar uchun elektr konvertorlari qo‘llaniladi.
5-ILOVA
Mustahkamlash uchun savollar:

• Elektr mashinalarining xalq xo‘jaligida tutgan o‘rni haqida so‘zlab bering.
• Kim elektr motorning birinchi modelini yaradi?
• Elektr mashinalaring qanday turlarini bilasiz?

 6-ILOVA