5-лаборатория

5-лаборатория

Мавзу: МТ да ясалган кучайтиргич схемасини тадқиқ этиш
Умумий маълумот

МТ кўпчилик кучайтирувчи занжирларда бошқарув элементи сифатида қўлланилади. Транзистор электиродининг кирувчи ва чиқувчи сигналлар кучланиншига уланишига кўра МТ кучайтиргичларнинг 3 та асосий схемаси мавжуд.

1. 
   Умумий истокли
   
2. 
   Умумий стокли
   
3. 
   Умумий затворли
   

Ишнинг тажрибавий қисми.

Топшириқ

Кучайтиргичлар асосий схемаларининг қуйидаги электр кўрсаткичлари ўлчансин ва аниқлансин.
Кучланиш бўйича кучайтириш коэффиценти v_U Кирувчи қаршилик R_кир
Чиқувчи қаршилик R_чиқ
Кучайтиргичлар ўзгарувчи ток кучланишининг кучайтириш учун ишлатилади. С₁, С₂ конденсаторлар ишчи ва бошқариладиган кучланишларини эга.

5.1-расм.

Схема бўйича Умумий истокли занжир ясанг (расм. 5.1.). ўзгарувчан кучланиш учун ҳизмат қиладиган салбий тескари алоқада, Сз электролитли конденсаторни уланиш қутбларини адаштирманг.

• 
  Синусиодал кучланиш частотасини 1 кГц қилинг ва амалдаги қийматни 200...300 мВ деб оламиз.
  
• 
  R_П потенсиометоридан фойдаланган ҳолда, транзисторнинг ишчи нуқтасини шундай созлангки, кучайтиргичнинг чиқишидаги кучланиш деярли ўзгармас бўлсин.
  
• 
  U_Кир кириши ва U_Чиқ чиқиш кучланишини ўлчанг, виртуал ускуналар ва отсилографдан фойдаланинг, ва уларнинг нотекис графикларини (6.4 -расм.) да ясанг. Қуйидаги нисбатдан фойдаланиб кучланиш бўйича кучайиш коэффициентини ҳисобланг:
  

^νU ^{=Uчиқ/Uкир}



ўлчам:
mt = ... мкс/дел mUкир = …В/дел mUчиқ=…В/дел

R_Кир кучайтиргичнинг кириш қаршилигини аниқланг.

R(_{қўшимча қаршилиги)} = 10 кОм резисторни кетма-кетликда кириш (А нуқта) занжирига уланг. U₁ дан U₂ гача оралиқда кучайтиргичнинг чиқиш кучланишини пасайишига олиб келади. Шундан кейин R_Кир қаршилигини қуйидаги усулда ҳисоблаш мумкин:
Rкир=Rққ /(U1/U2-1)

Энди R_Чиқ чиқиш қаршилигини аниқланг. Бунинг учун R_ю =10 кОм юклама резисторни параллел кучайтиришнинг (С – 0 нуқта) чиқишига параллел қилиб қўшиш керак. Шу билан бирга бу ҳолат U₁ дан U₂ гача кучайтиргичнинг чиқиш кучланишини сусайишига олиб келади. Ушбу таққослаш орқали чиқиш қаршилигини ҳисоблаш мумкин:

Rчиқ=Rю (U1/U2-1)

	Умумий исток
^Uкир	0,25 В, 1кГц
^Uчиқ
νU
^Rкир
^Rчиқ

Назорат саволлари.

1. 
   Ҳар бир элементнинг қўлланилиши ҳақида гапириб беринг.
   

2. 
   Кучайтиргичнинг қанақа ҳарактеристикалари мавжуд?
   

3. 
   Салбий тескари алоқа кучайтиргичлар учун нимага керак?
   

4. 
   Кўпкаскадли кучайтиргичнинг кучланиш коэфитсиенти қандай аниқланади?
   
5. 
   Кўпкаскадли кучайтиргичда каскадлар орасидаги алоқа қандай амалга оширилади