5 м а ъ р у з а. Қурилиш материалларининг асосий хоссалари

22

• Режа
• 1. Қуритиш жараёнининг назарий асослари.
• 2. Қуритиш ускуналари. Оқувчан материаллар ва шламларни қуритиш ускуналари.
• Таянч сўзлар: Қуритиш жараёни, оқувчан материалар, шламларни қуритиш.

• Қуритиш жараёнининг назарий асослари. Қуритишнинг моҳияти. Қуритиш ускуналари. Оқувчан материаллар ва шламларни қуритиш ускуналари.

• Қуритиш – материалдан физик – механик ва физик – кимёвий намликни юкотишдир. Намлик билан материалнинг ўзаро боғлиқлигининг шакллари:
• Кимёвий - нисбатан мустахкам, аниқ белгиланган миқдорда мавжуд бўлади, юқори ҳароратли жараёнларда йўкотилади.
• Физик –кимёвий боғликлик- мустахкамлиги нам, модданинг туз қобикли кислоталарида бўлади, 2000 С гача бўлган ҳароратда йўқотилади.
• Физик- механик боғликлик- нисбатан кучсиз, модда ғоваклари, капилярларида аник бўлмаган миқдорда бўлади, 105-1500 С гача бўлган ҳароратда йўқотилади.

• Қуритиш мақсади:
• Ҳамма сопол маҳсулотлар маълум мустахкамликка эришиш учун қурититлади.
• Ҳамма иссиқлик химоя маҳсулотлари мустахкамликка эришиш учун тайёр маҳсулот омборига юборишдан олдин куритилади.
• Намликни камайтириш учун ҳамма сочилувчан материаллар (масалан, бетон тулдирувчилари) куритилади.
• Сочилувчан материаллар майдаланишдан олддин электр энергияси сафини камайтириш учун куритилади.

• Сочилувчан, бўлакли материаллар ва қуритиш қурилмалари
•  
• Қуритиш ускуналарини синфланиши иш тартиби бўйича:
• даврий ҳароратли қуритгичлар; тўхтовсиз ҳаракатдаги қуритгичлар; ишлов бериладиган материал тури : сочилувчан; оқувчан ва донали, варақсимон маҳсулотлар;
• Конструкцияси бўйича: сачратувчан осилган ҳолда босим остида ҳаво оқими воситасида қуритиш; барабанли; тунелли; кантактли; қуритиш майдалагичли.
• Сочилувчан ва булакли материаллар учун қуритгичлар.
• 1.Барабанли қуритгичлар – ўз ўқи атрофида айланувчи горизонт ўқига 4-50 қия, ғовакли барабандир.

• 1) айланаётган барабан ишчи бушлиги; 2) таянч бандажлари ;
• 3 ) винтли шестерня; 4) роликли таянч;
• 5) камера олди жойи; 6) зичлаш халқалари;
• 7) 9 – тайёр маҳсулот конвейери; 8) циклонлар;
• 12) пуфлайдиган вентилятор; 13) Ёкилғи ёкиш форсунка ёки горелкаси;
• 14)ишкорли ёпиш жойи; 15) суриб олувчи вентилятор.

• Тутун, газ ва хом ашё орасидаги иссиқлик алмашинишини яхшилаш учун барарбаннинг ички бўшлиғи қуйидаги иссиқлик алмашинув ускуналари билан таъминланади.
• Қайтарма- белкуракли система йирик бўлакли материаллар учун қўлланилади, барабан диаметри ошганда газ ҳаво аралашмасининг ёйилиши содир бўлади.

• 2. Секторли система кам сочилувчан катта зичликли материаллар учун қўлланилади.

• 3. Ёпиқ ўчириш системаси материалнинг ёйилишга мойил юпқа ва фракциялари учун қўлланилади.

• Оқувчан материаллар(шламлар)ни қурутишда ҳалқали парда қўлланилади. Ҳалқали парда бир вақтнинг ўзида иссиқлик узатувчи ва майдаловчи агрегат бўлиб хизмат қилади.

• а)туғри оқим б)карама-карши оқим

• Қуритиш агентидан келувчи ҳарорат қарама –қарши оқимда,туғри оқимдагига нисбатан паст бўлади, демак қарама –қарши оқимда иссиқлик энергиясини нисбатан тўлиқ ишлатиш мумкин. Материал қарама-қарши оқимда туғри оқимдагига қараганда кўпрок кизийди. Ҳамма материалларни ҳам қарама- қарши оқим билан қуритиб бўлмайди. Туғри оқим билан гипсли тош ва лой қуритилади. Чунки материалнинг юқори ҳарорати гипсли тошни ажралиб кетишига, лойни дегидратациясига олиб келиши мумкин.

• Кайнаган қатламда қуритгич
• Қуритиш учун майда фракцияли сочилувчан материаллар қўлланилади. Қуритгичларни алоҳида хусусиятлари қуритиш ва синфланиш фракциялар бўйича содир бўлади.

• пуфлайдиган вентилятор;
• ёкилғи ёкиш горелкаси;
• ёкилғи ёкиш печи;
• аралаштириш камераси;
• қуритиш камераси буғдойли панжараси тагига ёнувчи газларни келтириш;
• қуритиш камераси ишчи ҳажми;
• буғдойли панжара;
• материал узайтириш оқими жойи;
• тайёр маҳсулот артиш жойи;
• циклонлар;
• тайёр маҳсулот конвейерлари ;
• конвейерли ўра;
• сўрувчи вентилятор;
• ёпгич.

• Эътиборингиз учун рахмат