- ►Бунда ишлаб чикариш воситалари ва унинг натижаларини ўзлаштириш жамоа - гуру\ характерига эга бўлади.Жамоа мулки турлари:
- кооперативлар мулки;
- ижара ва жамоа корхоналари мулки;
- Акционерлик жамиятлари мулки;
- Хўжалик жамиятлари ва ширкатлари мулки;
- Жамоат ва диний ташкилотлар мулки.
Шахсий мулк Фуқаролар мулки бўлиб, уларнинг шахсий ёки оилавий эҳтиёжларини қонлиришга хизмат қилади. - Шахсий мулк манбалари:
- ижтимоий ишлаб чиқаришдаги иштирокидан оладиган даромадлари;
- ўз хўжалиги (оила, деҳқон)ни юритиш ҳисобига оладиган даромадлари;
- акциядан ксладиган дивиденд;
- фоизли даромадлар;
- шахсий тадбиркорликдан олинадиган даромад;
- трансферт туловлари ҳисобига келиб тушадиган маблағлар.
- Шахсий мулк объектлари:
- уй ва турар жойлар;
- бог ва дала хрвли;
- транспорт воситалари;
- уй-рузгор ва шахсий истеъмол буюмлари;
- хўжалик фаолияти учун керакли ишлаб чиқариш воситалари;
- хўжалик фаолияти ҳисобига олинган маҳсулотлар;
- пул жамғармалари.
Хусусий мулк - Хусусий мулк
- Лйрим тадбиркорларга қарашли, ёлланма меҳнатга асосланган ва уз эгасига фонда келтирувчи мулкдир. Бунда мулкка эгалик қилиш ва уни тасарруф этиш ҳуқуқи хусусий шахсларга тегишли бўлади.
- Аралаш мулк
- Апоҳида олинган мулк объектлари ва унинг натижаларини турли мулкдорлар томонидан ўзлаштиришни билдиради.
Мулкни давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш ҳамда унинг Ўзбекистондаги хусусиятлари - Мулкни давлат тасарруфидан чиқариш — бу давлат мулки ҳисобидан бошқа нодавлат мулк шаклларини вужудга келтиришдир
- Хусусийлаштириш — бу давлат мулкига эгалик ҳуқуқининг давлатдан алоҳида шахсларга утишидир.
- Мулкни давлат Мулкчилик масаласини ҳал қилиш "... бозории вужудга келтиришга қаратилган бутун тадбирлар тизимининг тамал тоши бўлиб хизмат қилади"1.
- тасарруфидан чиқариш йуллари:
- давлат корхонасини ҳиссадорлик жамиятларига айлантириш;
- давлат корхонасини жамоа мулкига айлантириш;,
- давлат мулкини чеклар (ваучер) бўйича фуқароларга бспул бериш;
- мулкни айрим тадбиркор ва иш бошқарувчиларга маълум шартлар бўйича бсриш;
- чет элликларга сотиш ёки қарз ҳисобига бсриш;
- давлат мол-мулкини кимошди савдоси орқали сотиш.
Do'stlaringiz bilan baham: |
