5-mashg‘ulot to‘lqin optikasi tekshirish uchun savollar

---

5-MASHG‘ULOT 
 
TO‘LQIN OPTIKASI 
Tekshirish uchun savollar
1. 
To‘lqin deb nimaga aytiladi? Qanday to‘lqinlar turini bilasiz va ular 
qanday muxitda vujudga keladi?
2. 
To‘lqinni xarakterlovchi fizik kattaliklar va ularning o‘zaro bog‘lanishi. 
3. 
Dopler effektini moxiyati nima? 
4. 
To‘lqin bilan qanday kattalik uzatiladi? 
5. 
To‘lqin protsesslariga mansub bo‘lgan hodisalarni tushintiring. Bu 
hodisalarni qanday sharoitda kuzatish mumkin? 
6. 
Tovush to‘lqinlarining hosil bo‘lishini tushintiring, ularni qanday 
kattaliklar xarakterlaydi? 
7. 
Elektromagnit to‘lqinlarining hosil bo‘lishi va ularni xarakterlovchi fizik 
kattaliklar? 
8. 
Elektromagnit to‘lqinlar energiyasining xajm zichligi nimaga teng? 
9. 
Umov-Poyting vektorining fizik ma`nosi tushuntiring. 
10. 
Chopar elektromagnit to‘lqinlarining intensivligi nimalarga bog‘liq?
MASALALAR YECHISh UCHUN KO‘RSATMALAR 
"Mexanik to‘lqinlar" bo‘limidan masalalar yechish uchun quyidagilarni bilish zarur: 
1) To‘lqin turlari. 
2) Mexanik to‘lqinning xarakterlovchi kattaliklarni va ularni o‘zaro bog‘lanishi. 
3) To‘lqinlar interferensiyasi va difraksiyasi. Mexanik to‘lqinlarga xos bo‘lgan narsa bu 
ularning tabiati va u yoki bu muxitda hosil bo‘lish mexanizmidir.
Mexanik to‘lqinlarga ham boshqa tur to‘lqinlariga xos bo‘lgan hodisalar: qaytish, sinish, 
interferensiya va boshqalar hodisalariga ham mansubdir. Garmonik tebranishlar tezligi u bilan 
to‘lqinning fazaviy tezligi ⃗ tushunchalari orasidagi farqning aniq bilish shart. Garmonik 
tebranma harakat tezligi U=Aωcos(ωt+ϕ
о
). Bu nuqta tebranishini t - vaqtdagi oniy tezligi. 
To‘lqinning fazaviy tezligi ⃗ esa o‘zgarmas kattalikdir. To‘lqinning biror fazasini muxitda 
tarqalish tezligi fazaviy tezligi deb ataladi. 
To‘lqin tarqalishida muxit zarralari ko‘chmaydi, lekin energiya to‘lqin yo‘nalishi bo‘yicha 
uzatiladi. 
"Elektromagnit to‘lqinlar" bo‘limi bo‘yicha masalalar yechish elektromagnit maydoni, 
elektromagnit induksiya qonuni tebranish konturidagi protsesslar haqidagi tushunchalarga, 
Maksvell tenglamalariga asoslangan.