5-mavzu. Individual va bozor talabi

oziq-ovqat narxi, so‘m (P)	yakka iste`molchilar talabi
umumiy bozor talabi, birlik
	A	b	v
1000	4	6	8	18
2000	3	5	7	15
3000	2	4	6	12
4000	1	3	5	9
5000	0	2	4	6

• bozor talabi

• 5

• 4

• 3

• DV

• Da

• 1

• 2

• DB

• 20

• 18

• 16

• 14

• 12

• 10

• 8

• 6

• 4

• 2

• P

• Q

• 3. bozor talabi
• quyidagi rasmda ushbu iste`molchilarning yakka talab chiziqlari va bozor talab chizig‘i keltirilgan. bozor talabi chizig‘i har bir iste`molchining berilgan narxlardagi talablarini qo‘shish orqali hosil qilingan. bozor talabi chizig‘ining har bir nuqtasi berilgan narxda uchta iste`molchi uchun qancha oziq-ovqat birligi kerakligini ko‘rsatadi.

• 4. iste`molchi va ishlab chiqaruvchi yutug‘i
• muvozanatli narxning o‘rnatilishidan ayrim toifadagi iste`molchilar ham, ishlab chiqaruvchilar ham manfaat ko‘radi. muvozanatli narx odatda iste`molchilarning tovar uchun maksimal taklif qilishi mumkin bo‘lgan narxdan quyida joylashganligi sababli, ular bundan ma`lum bir miqdorda yutuqqa ega bo‘ladilar va bu yutuq rmaxEPe yuzaga teng bo‘ladi.

• Pmax

• S

• Pe

• E

• Q

• D

• iste`molchi yutug‘i zonasi

• Qe

• 4. iste`molchi va ishlab chiqaruvchi yutug‘i
• muvozanatli narx odat ayrim ilg‘or firmalar (mahsulot tannarxi arzon bo‘lgan) tovar uchun taklif qilishi mumkin bo‘lgan minimal narxdan yuqorida joylashganligi tufayli, ular bundan ma`lum yutuqqa ega bo‘ladilar. buni ishlab chiqaruvchi yutug‘i deb ataymiz.

• ishlab chiqaruvchi yutug‘i zonasi

• P

• S

• Pe

• E

• Q

• D

• Pmin

• Qe

iste`molchi daromadining 360 000 so‘mini sariёg‘ (x) va tovuq go‘shti (Y) iste`mol qilishga sarflaydi. 1 kg sariёg‘ narxi (PX) 30 000 so‘m, 1 kg tovuq go‘shti narxi (PY) 40 000 so‘m bo‘lsin. iste`molchining sariёg‘ va tovuq go‘shti iste`mol qilishdan oladigan umumiy naflilik darajasi TU(x,y)=2XY funktsiya orqali ifodalangan. ........................ bunda: x - sariёg‘ miqdori; Y – tovuq go‘sht miqdori. a) iste`molchiga maksimal naf keltiruvchi optimal tovarlar kombinatsiyasini aniqlang; ........................................ b) tovuq go‘shti narxi 30 000 so‘mga tushdi. almashtirish samarasi, daromad samarasi va umumiy samarani hisoblang.

• masala:

biror tovar bozorida talab funktsiyasi va taklif funktsiyasi. ishlab chiqaruvchilar har bir tovar uchun byudjetga 1,5 dollar soliq to‘laydi. ................................ aniqlansin: . a) soliqning ishlab chiqaruvchi va iste`molchi zimmasiga tushadigan qismini, davlat byudjetiga tushadigan umumiy soliq miqdorini; .............................. b) istemolchilar va ishlab chiqaruvchilarning soliq to‘lashdan oldingi yutuqlari miqdorini; .............................. v) istemolchilar va ishlab chiqaruvchilarning soliq to‘langandan keyingi yutuqlari miqdorini.

• masala:

e`tiboringiz uchun rahmat!