5-mavzu. Korporativ boshqaruvning modellari
Download 27.65 Kb.
|
5-mavzu
- Bu sahifa navigatsiya:
- (insayderlik)
5-mavzu. Korporativ boshqaruvning modellari 5.1. Korporativ boshqaruvning modellari (anglo – amerika, germaniya va yaponiya modellari) va xususiyatlari. 5.2. “Korporativ boshqaruv modellarining mamlakatlardagi xususiyatlari. 5.1. Korporativ boshqaruvning modellari (anglo – amerika, germaniya va yaponiya modellari) va xususiyatlari. Korporativ boshqaruvning modellarining qо‘yi dagi shakllari mavjud hisoblanadi:- Unitar (investor) modeli – AQSH, Buyuk Britaniya, Avstraliya; - Ikki pog‘onali (manfaatdor shaxslar) modeli – Germaniya; - Kontinental model; - Tarmoq modeli – Yaponiya (keyretsu), Koreya (chaebol). Unitar model: - Boshqaruvning yagona organi – uning tarkibida ijro etuvchi direktorlardan kо‘ra mustaqil direktorlar kо‘proq bо‘lgan unitar Direktorlar Kengashi (aksiyadorlik mulkchilikning «Inglizsakson» modeli: 24 - 30% aksiya harakatsiz, uzoq vaqt kichik korxonalar qо‘lida bо‘ladi va nazorat paketini shakllantiradi, 70-80% aksiya, aksincha, harakatchan, vaqti - vaqti bilan bozorga olib chiqiladi va bir kishining qо‘lidan boshqasiga oson о‘tadi); - Aksiyadorlik kapitalning katta qismi inglizsakson udumlarida tarbiyalangan mayda investorlar sarmoyasidan iborat; - Jismoniy shaxslarga qarashli bо‘lmagan aksiyalar asosan institusional investorlar qо‘lida jamlangan; - Qimmatli qog‘ozlar bozori yuqori samaradorligi va likvidligi bilan ajralib turadi; - Minoritar aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish yuqori darajada; - Jalb qilingan direktorlar ishtirokidagi kuchli korporativ boshqaruv. Ikki pog‘onali model (insayderlik): Rahbarlik va ijrochilik organi: - Kuzatuv kengashi (Direktorlar kengashi); - Ijroiya organi. Vazifalarning qat’iy taqsimlanishi. Kengash a’zolari ijroiya organiga a’zolik qilishi mumkin emas. Kontinental model: - Doimiy egalarda 70 - 80% aksiya jamlangan, 20 - 30% aksiya esa “chakana” sotiladi va xaridorlar ularga mablag‘larni vaqtincha joylashtirish vositasi sifatida qaraydilar; - Aksiyadorlik sarmoyasini yirik “ulgurji” investorlar tashkil qilib, bir - birining aksiyasiga о‘zaro egalik qilish (kuchli qaramlik) tizimi keng rivojlangan; - Kuzatuv kengashida kompaniya hodimlarining salmoqli vakilligi; - О‘zoqni kо‘radigan investorlar; - Qimmatli qog‘ozlar bozori kichikroq va likvidligi kamroq. Tarmoq (yapon) model: Yapon modeli mazmuniga kо‘ra amerika modeliga ham, germaniya modeliga ham о‘xshamaydi, biroq ikkala modelning ayrim xususiyatlarini о‘z ichiga olgan: - direktorlar kengashi tarkibida mustaqil direktorlar bо‘lmasdan, Kengashning barcha a’zolari yuqori boshqaruv organi vakillari yoki eski boshqaruvchilardir; - aksiyadorlik sarmoyasini asosan yirik investorlar tashkil qilib, yagona sanoat guruhiga a’zo bо‘lgan kompaniyalarning о‘zaro aksiyalariga egalik qilish holati muhim о‘rin tutadi. - shaxslararo munosabatlar kuchli muhim ahamiyatga ega; - insayderlarning yetakchiligi. Download 27.65 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling