6- §. Zamburug‘lar dunyosi Zamburug‘lar plastidalari yo‘q geterotrof organizmlardir. Ular

Lishayniklar. Lishayniklar tirik organizmlarning o‘ziga xos

• 
  Lishayniklar. Lishayniklar tirik organizmlarning o‘ziga xos
  
• 
  guruhi bo‘lib, zamburug‘lar va bir hujayrali suv o‘tlarning simbioz
  
• 
  hayot kechirishidan yuzaga kelgan organizmlardir (13- rasm).
  
• 
  Lishayniklarning 26 000 ga yaqin turi ma’lum. Lishayniklarning
  
• 
  tanasi, rangi va shakli har xil. Lishayniklar sporalar yordami bilan
  
• 
  shuningdek, vegetativ yo‘l bilan ko‘payadigan avtotrof organizmlardir. Lishayniklar tashqi ko‘rinishiga ko‘ra uchta turga bo‘linadi
  
• 
  (14- rasm): 1. Yopishqoq; 2.Bargsimon; 3. ButasimonK
  
• 
  Lishayniklar barcha joylarda o‘sadigan o‘simliklar bo‘lib,
  
• 
  tabiatda juda keng tarqalgan.
  
• 
  Ular tosh va qoyalarda, cho‘l va
  
• 
  dashtlarda, daraxt va buta po‘stloqlarida o‘sadi.
  

Lishayniklar tundra va o‘rmon tundrada keng tarqalgan. Ulardan (Kladoniya turkumi) shimol bug‘ulari uchun oziqa sifatida foydalaniladi. Unumsiz joylarda yashovchi lishayniklar boshqa o‘simliklar hamjamoasini shakllanishiga imkon yaratadi. Lishayniklar

• 
  Lishayniklar tundra va o‘rmon tundrada keng tarqalgan. Ulardan (Kladoniya turkumi) shimol bug‘ulari uchun oziqa sifatida foydalaniladi. Unumsiz joylarda yashovchi lishayniklar boshqa o‘simliklar hamjamoasini shakllanishiga imkon yaratadi. Lishayniklar
  
• 
  atrof-muhitdan turli kimyoviy elementlarni, shu jumladan, radioaktiv moddalarni ham to‘plash xususiyatiga ega. Тoza havoni talab
  
• 
  etuvchi lishayniklardan atmosfera havosining ifloslanganlik darajasini aniqlashda indikator sifatida foydalanish mumkin.
  

Shuningdek, o‘rmonlarda ayniqsa, qarag‘ayzorlarda va daraxt

• 
  Shuningdek, o‘rmonlarda ayniqsa, qarag‘ayzorlarda va daraxt
  
• 
  kesilgan maydonlarda lishayniklar yaxlit qoplam hosil qiladi. Bunda kladoniyaning EKladonia) bir necha turlari qatnashadi. Daraxt
  
• 
  po‘stlog‘ida soqolli usneya EUsneya barbata), tasmasimon everniya (Evernia prunastri)lar yashil-sarg‘ish hamda tillarang — Хantoria pariyentina sariq qoplam hosil qiladi.
  
• 
  Lishayniklarning kimyoviy tarkibi ham birmuncha murakkab
  
• 
  Ularda xitin moddasi, lishaynik kraxmali deb ataladigan lixenin, disaxaridlardan saxaroza, turli fermentlar masalan: