6- amaliy ish Mavzu: Riskni identifikatsiyalash Ishdan maqsad

 
Antropogen va tabiiy ofatlar tahdidi: 
- 
texnogen ofatlar (portlash, terrorizm, vandalizm, qasddan zarar etkazishning 
boshqa usullari); 
- 
bombardimon qilish; 
- 
ish tashlash; 
- 
tabiiy ofatlar (suv toshqini, yong‘in, bo‘ron, zilzila va boshqalar); 
- 
chaqmoq; 
- 
dovul. 
 
Huquqiy tahdidlar: 
- 
intellektual mulk huquqlarini buzish; 
- 
dasturiy ta'minotdan noqonuniy foydalanish;
- 
intellektual mulk bo‘lgan axborot materiallaridan ruxsatsiz foydalanish; 
- 
patent qonunining buzilishi;
- 
qonunchilik va me'yoriy bazani buzish (talablarga mos kelmasligi);
- 
noqonuniy import / eksport dasturiy ta’minot;
- 
shartnoma majburiyatlarini bajarmaslik. 
Topshiriq 
Ushbu ishda talaba tashkilotdagi mavjud bir nechta risklarni aniqlab ularni 
identifikatsiyalashni amalga oshirishi lozim hamda berilgan nazorat savollariga 
javob yozadilar. 
Nazorat savollari 
1. Axborot aktivlarini identifikatsiya qilish. 
2. Birlamchi aktivning qiymati identifikatsiya qilish?
3. Ikkilamchi aktivning qiymati identifikatsiya qilish? 

---

4. Axborot tizimlariga jismoniy kirish bilan bog‘liq qanday tahdidlar mavjud? 
7- amaliy ish 
Mavzu: Risk tahlili 
Ishdan maqsad: Axborot xavfsizligida mavjud risklarni aniqlash va ularni 
tahlil qilish ko‘nikmalarini hosil qilishdan iborat.
Qisqacha nazariy ma’lumot 
Risklarni tahlil qilish odatda korporatsiyalar (banklar, qurilish guruhlari, 
sog'liqni saqlash va boshqalar), hukumatlar va notijorat tashkilotlar tomonidan 
amalga oshiriladi. Xavflarni tahlil qilish tashkilotlarga loyihani amalga oshirishi 
yoki moliyaviy arizani tasdiqlashi kerakligini va o'z manfaatlarini himoya qilish 
uchun qanday harakatlar qilish kerakligini aniqlashga yordam beradi. Ushbu turdagi 
tahlil risklar va xavflarni kamaytirish o'rtasidagi muvozanatni osonlashtiradi. Risk 
tahlilchilari ko'pincha kelajakdagi salbiy kutilmagan ta'sirlarni kamaytirish uchun 
prognozlash bo'yicha mutaxassislar bilan ishlaydi. 
Risklarni tahlil qilishning bir nechta turlari mavjud:
• Ehtiyojlarni baholash; 
• Biznesga ta'sir tahlili; 
• Kelib chiqish sabablarini tahlil qilish; 
• Risklani tahlilini qanday o'tkazish kerakligini aniqlash. 
“Tahdid ehtimoli” ko‘rsatkichi asosida aktivlarga nisbatan senariylarni 
amalga oshirish ehtimoli baholanadi. Senariyni amalga oshirish ehtimolini 
baholash mumkin bo‘lgan tahdidlarni amalga oshirish senariylarini tahlil qilish 
va zaifliklarni amalga oshirish ehtimolini aniqlashdan iborat. 
Risklarni baholashda ishtirok etadigan har bir axborot tizimi uchun 
senariyni amalga oshirish ehtimolini aniqlash bosqichida mavjud zaifliklarni 
qoplaydigan va shu bilan “zaifliklardan foydalanish ehtimoli” indeksining 
qiymatini kamaytiradigan mavjud himoya choralari aniqlanadi. Himoya 
choralari ro‘yxati “AX buzilishi xavfini baholash natijalari bo‘yicha hisobot”da 
belgilanadi. 
Keyinchalik, kompaniyada amalga oshirilgan muayyan himoya 

---

choralarini hisobga olgan holda, tahdidning mumkin bo‘lgan zaifliklarni hisobga 
olgan holda amalga oshirilishi mumkinligini tavsiflovchi "zaiflikdan foydalanish 
ehtimoli" indikatorining qiymati aniqlanadi. "Zaiflikdan foydalanish ehtimoli" 
ko‘rsatkichi beshta mumkin bo‘lgan qiymatdan birini olishi mumkin: "juda 
past", "past", "o‘rtacha", "yuqori" yoki "juda yuqori". "Zaiflikdan foydalanish 
ehtimoli" indikatoriga asoslangan mezonlar quyidagi jadvalda keltirilgan.