6 – mavzu: missionerlik va prozelitizm: tarix va bugun, targ’ibot usullari
Download 80 Kb. Pdf ko'rish
|
MISSIONERLIK VA PROZELITIZM TARIX VA BUGUN,
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanch so‘z va iboralar
|
6 – MAVZU: MISSIONERLIK VA PROZELITIZM: TARIX VA BUGUN, TARG’IBOT USULLARI REJA: 1. Missionerlik va prozelitizm tahdidi. 2. Zamonaviy missionerlik tashkilotlari. 3. Missionerlikning faoliyat olib borish sohalari. 4. O‘zbekiston qonunchiligida missionerlik faoliyatiga belgilangan jazo va choralar Tayanch so‘z va iboralar: Missionerlik, prozelit, vijdon erkinligi, sohta chaqiriqlar, g’oyaviy bo’shliq, yoshlar, e’tiqod, soxta diniy ruxoniylar. MA’RUZA MATNI 6.1. MISSIONERLIK VA PROZELITIZM TAHDIDI. Missionerlik va prozelitizm din bilan bog‘liq holda shakllangan va mutaassiblikka asoslangan hodisalar hisoblanadi. Missionerlik so‘zi lotin tilidagi «missio» fe’lidan olingan bo‘lib, «yuborish», «vazifa topshirish», missioner esa “vazifani bajaruvchi” degan ma’nolarni anglatadi. Missionerlik bir dinga e’tiqod qiluvchi xalqlar orasida boshqa bir dinni targ‘ib qilish bilan bog‘liq nazariy va amaliy faoliyatni bildiradi. Missionerlik o‘ziga xos va uzoq tarixga ega. Jumladan, bunday harakat dastlab buddaviylik doirasida miloddan avvalgi III asrdan boshlab yoyilgan. Bugungi kunda esa missionerlik faoliyati bilan faol shug‘ullanishga harakat qilayotganlar orasida bahoiylar, krishnachilar bilan bir qatorda yangi paydo bo‘lgan sektalar borligini ham ta’kidlash zarur. Missionerlikning uzviy qismi bo‘lgan prozelitizm – to‘g‘ridan–to‘g‘ri biron bir dinga ishongan fuqaroni o‘z dinidan voz kechishga va o‘zga dinni qabul qilishga majbur qilishni anglatadi. Ma’lumotlarga ko‘ra, dunyodagi umumiy missionerlarning 2/3 qismini xristian missionerlari tashkil etadi. Xususan, protestantlik zamonaviy missionerlikning asosiy homiysi qolmoqda. Ularning faoliyati ko‘plab davlatlarda katta muvafaqiyat keltirgan. Hozirgi kunda Janubiy– Sharqiy Osiyodagi an’anaviy ravishda buddaviylikka e’tiqod qilib kelgan ayrim mamlakatlar aholisining katta qismi yoki aksariyati xristianlikka e’tiqod qilishi ana shu zafarli yurishlarning natijasidir. Din milliy ma’naviyatning tarkibiy qismi, millatni birlashtirib turuvchi muhim omillardan biri hisoblanadi. Bir tilda gaplashadigan, umumiy tarix va yagona davlatga ega bo‘lgan, ammo turli dinlar yoki konfessiyalarga e’tiqod qiladigan millatlar hamon ichki birlikni ta’minlay olmayotgani, kichkina bir sabab qayta–qayta nizoli vaziyatlar va fuqarolar urushining kelib chiqishiga zamin yaratayotgani va mamlakatlar o‘z taraqqiyotida o‘nlab yillarga orqada qolib ketayotgani ham shunday xulosa chiqarish imkonini beradi. Livan aholisining 90 foizdan ortig‘ini arablar tashkil etadi. Rasmiy til arab tili hisoblanadi. Ammo livanliklarning bir qismi islomga (sunniy, shia, druz), qolgan qismi xristianlikka (maroniy, pravoslav, katolik) e’tiqod qilishi natijasida milliy birlikni ta’minlash qiyin kechmoqda. Mamlakatning amaldagi qonunchiligida davlat boshqaruv idoralarining diniy belgilar asosida shakllantirilishi mustahkamlab qo‘yilgani esa, ko‘pgina hollarda xilma–xil omillar ta’sirida uning to‘laqonli faoliyatiga to‘siq bo‘lmoqda. Musulmonlar va xristianlar o‘rtasida vaqti–vaqti bilan kelib chiqayotgan fuqarolar urushi esa bu birlikni ta’minlashni yanada mushkullashtirmoqda. Turli millat va din vakillari istiqomat qilib kelgan YUgoslaviyaning parchalanib ketgani ham etnokonfessional ziddiyatlar qanday og‘ir oqibatlarga olib kelishi mumkinligining hayotiy–amaliy ifodasidir. Masalaning ana shu jihatiga e’tibor berilsa, missionerlik harakatlari ortida diniy zaminda millatni ichidan bo‘lib tashlashga qaratilgan g‘arazli siyosiy maqsadlar yotganini va u keltirib chiqaradigan fojialarni anglab etish mumkin. Bu, missionerlar o‘z maqsadlariga erishadigan bo‘lsalar ular faoliyat olib borayotgan mamlakatda nizo va janjallarning avj olishi, dushmanlik hissiyotlarining paydo bo‘lishi orqali dinlararo nizolarning kelib chiqishiga zamin yaratilishi, xalqning parokandalikka yuz tutishi va ma’naviy tanazzulning kelib chiqishi mumkinligi haqida xulosa chiqarish imkonini beradi. Missionerlarning bugungi kundagi faoliyati hech bir mintaqa, hech bir davlat bunday tahdiddan holi emasligini ko‘rsatadi. Bunday holatlarning oldini olish uchun esa missionerlikning mohiyatini to‘g‘ri va chuqurroq anglash, uni bartaraf etish yo‘lida maqsadli, tizimli va tadrijiy faoliyat olib borish zarur bo‘ladi Download 80 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|