6- mavzu: Oqsillar va nuklein kislotalar. I. Darsning maqsadi: a ta’limiy


-rasm.Aminokislotalarningo`zarobirikishi


Download 143.02 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana17.06.2023
Hajmi143.02 Kb.
#1552837
1   2   3   4
Bog'liq
4 Dars ishlanma 2

2-rasm.Aminokislotalarningo`zarobirikishi 
Oqsilmolekulasidaaminokislotalarningjoylashishtartibi, 
turningo‘zgarmasxossasibo‘lib, 
oqsilsintezivaqtidaDNKdagiirsiyaxborotasosidatuziladi. 
Harbiroqsilmolekulasio‘zigaxostuzilishgaega.Organizmninghujayralaridagioqsillar 
(fermentlar, 
gormonlar) 
birxilfunksiyanibajarishigaqaramayaminokislotalartarkibibo‘yichao‘zarofarqqiladi. 
Turlarbir-biridankelibchiqishijihatidanqanchauzoqbo‘lsa, 
ularningoqsillariorasidagifarqhamshunchalikkattabo‘ladi. 
Oqsil molekulasining tuzilish darajalari
 
Fermentativ funksiya. Fermentlar plastik va energetik almashinuv 
reaksiyalarida katalizatorlik vazifasini bajaradi. Barcha fermentlar oqsil tabiatiga 
ega. Har bir ferment ma’lum bir modda (substrat)ga ta’sir ko‘rsatadi va ma’lum 
tipdagi reaksiyalarni tezlashtiradi. 
Transport funksiyasi. Umurtqali hayvonlar qonida gemoglobin, umurtqasiz 
hayvonlar qonida gemosianin, muskul to‘qimasida mioglobin O
2
va CO
2
ning 
Oqsillarn
ing 
tuzilmas

Strukturani 
tutib turuvchi 
bog‘lar 
Xususiyati 
Misolla

Birlamchi 
tuzilma 
Qo‘shni 
amino-
kislotalarning 
amino va karboksil 
guruhlari orasidagi 
peptid bog‘lar 
Oqsil 
molekulasida 
aminokislotalarning 
birin- ketin joylashish 
tartibi bilan belgilanadi 
Insulin 
Ikkilamch

tuzilma 
Spiral 
qo‘shni 
o‘ramlari orasidagi 
vodorod bog‘lar 
Polipeptid zanjirining 
spiral 
shakli 
bilan 
belgilanadi 
Kollagen, 
keratin 
Uchlamch

tuzilma 
Vodorod, 
ion, 
disulfid, gidrofob 
bog‘lar 
Spiral 
shakldagi 
polipeptid 
globula 
shaklini hosil qilishi 
bilan belgilanadi 
Mioglobi
n, 
fermentla

To‘rtlamc
hi 
tuzilma 
Vodorod, 
ion, 
disulfid, gidrofob 
bog‘lar 
Bir 
necha 
globula 
shaklidagi 
polipeptid 
molekulalarining 
(subbirlik) 
birikishi 
bilan belgilanadi 
Gemoglo
bin 


transportini, qon plazmasi oqsili - albumin lipidlar, yog‘ kislotalari va boshqa 
biologik faol moddalar transportini ta’minlaydi. Hujayra membranasi oqsillari esa 
membrana orqali moddalarni o‘tkazish vazifasini bajaradi. 

Download 143.02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling