6-amaliyning nazariy savollariga javob Interferensiya hodisasi

3. Yorug‘lik nurlarining qaytishi va sinishidagi qutblanish. ----------- Yorug'lik nurlarining qaytishi va sinishidagi qutblanishlar, yorug'likning jismlar bilan qarshilikda chiqishi va ularga tashvish qilishining natijasidir.
Yorug'lik nurlarining qaytishi (refleksiya), bir jismdan boshqa jisimga yaqin masofadagi yorug'lik nurlarining jismda yuzaga chiqishidir. Qaytishi jarayonida, nuriy energiya jisim bilan to'qnashib, uni jisimdan uzilib ketadi va nuriy tizimga yorug'likning yutilishi kabi amallar ko'rsatadi. Misol uchun, oyna, og'iz yoki ko'p to'g'liq qurilma yorug'lik nurlarining qaytishi yoki yoritishi mumkin.
Yorug'lik nurlarining sinishining (diffraksiyasi), nuriy tizimdan boshqa jisimlar bilan to'qnashganida, nuriy energiya zarrachalarining hosil bo'lgan difraksiya yo'qolishining natijasidir. Difraksiya jarayonida, nuriy energiya zarrachalari bir necha jismlar bilan to'qnashib, ularning vazifasiga qarab, o'rnatilgan difraksiyaviy panjara (grating) yoki boshqa jismlarga chiqishadi. Difraksiya jarayonlari, nuriy talqin yuzaga kelishi bilan aniqlanadi va ko'p nuriy texnologiyalarda ishlatiladi, misol uchun, CD disk va kristallar yorug'lik nurlarining sinishida qutblanish ko'rsatadi.
4. Texnikada qo’llanilishi haqi o’zingizni fikrlaringizni yozing?
9-amaliy nazariy savollariga javob


1. Absolyut qora jismning issiqlik nurlanish qonunlari. Absolyut qora jism (perfect black body) ideal bir obyekt sifatida xizmat qiladi, ya'ni u issiqlik nurlarini qabul qilish va jigaruvchi nuriy energiyani yaratishga qodir. Absolyut qora jism, uni barcha talablarga rioya qiladigan qurilmalar yordamida yaratiladi.
Absolyut qora jismning issiqlik nurlanish qonunlari, Planckning nurlilik qonuni va Stefan-Boltsmannning issiqlik ko'rsatkichining qonuniga asoslangan.
Planckning nurlilik qonuni, bir jismning issiqlik nurlarining spektri bo'ylab emit qilishining maksimum nurlilik punktining tempraturasiga bog'liq bo'lganligini ifodalaydi. Bu nurlilik, Planck funktsiyasiga asoslangan va bir necha termlar to'plamidan iborat bo'lib, har bir termda bir qatori bor. Planckning nurlilik qonuni, issiqlik nurlarining spektri va energiyasiga qarab, yuqori temperaturada ko'proq nuriy energiya emitlashni aniqlaydi.
Stefan-Boltsmannning issiqlik ko'rsatkichining qonuni esa, absolyut qora jismning issiqlik nurlarini qabul qilishi va uni jigaruvchi nuriy energiyaga ayirma qobiliyatini ta'riflaydi. Bu qonun, absolyut qora jismdan emit qilingan issiqlik nurlarining jigaruvchi energiya va issiqlik ko'rsatkichining o'lchamlari orasidagi o'zaro bog'lanishni ifodalaydi.