6-боб. Ахборот хизматининг замонавий турлари


Компьютер тармоцларида маьлумотларни химоялашнинг асосий йуналишлари


Download 0.96 Mb.
bet30/44
Sana17.06.2023
Hajmi0.96 Mb.
#1549049
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   44
Компьютер тармоцларида маьлумотларни химоялашнинг асосий йуналишлари
Ахборотларни химоялашнинг мавжуд усул ва воситалари хамда компьютер тармокдари каналларидахи алоканинг хавфсизлитини таъминлаш технологияси эволюциясини солиштириш шуни курсатмокдаки, бу технология ривожланишининг биринчи боскичида дастурий воситалар афзал топилди ва ривожланишга эга булди, иккинчи боскичида химоянинг хамма асосий усуллари ва воситалари интенсив ривожланиши билан характерланди, учинчи боскичида эса куйидаги тенденциялар равшан булмокда:
— ахборотларни химоялаш асосий функцияларининг техник жихатдан амалга оширилиши;
— бир нечта хавфсизлик функцияларини бажарувчи химоялашнинг биргаликдахи воситаларини яратиш;
— алгоритм ва техник воситаларни унификация килиш ва стандартлаштириш.
Компьютер тармокларида хавфсизликни таъминлашда хужумлар юкори даражада малакага эга булган мутахассислар томонидан амалга оширилишини доим эсда тутиш лозим. Бунда уларнинг харакат моделларидан доимо устун турувчи моделлар яратиш талаб этилади. Бундан ташклри, автоматлаштирилган ахборот тизимларида персонал энг таъсирчан кисмлардан биридир. Кунинг учун, ёвуз ниятли шахсга ахборот тизими персоналидан фойдалана олмаслик чора-тадбирларини утказиб туриш хам катта ахамиятта эга.
Internet тармонда мавжуд алоианинг химонсини (хавфсизлигини) таъминлаис асослари
Маълумотларни узатиш тизимларининг ривожланиши ва улар асосида яратилган телекоммуникация хизмат курсатиш воситаларининг яратилиши бевосита фойдаланувчиларга тармок захираларидан фойдала ниш тартибларини ишлаб чикариш заруриятини пайдо
• фойдаланувчининг анонимлигини таъминловчи воситалар;
• серверга киришни таъминлаш. Сервер факзтгина битта фойдаланувчига эмас, балки кенг микёсдахи фойдаланувчиларга уз захираларидан фойдаланишга рухсат бериши керак;
• рухсатсиз киришдан тармокни химоялаш воситалари.
Internet тармонда рухсатсиз киришни такикловчи тармокдараро экран — Fire Wall воситалари кенг таркалган. Ушбу восита асосан UNIX операцион тизимларида кулланилиб, бевосита тармоклар орасида алока урнатиш жараёнида хавфсизликни таъминлайди. Бундан ташкари, Fire Wall тизимлари ташки мухит, масалан, Internet учун, асосий маълумотларни ва МБларини хотирасида саклаб, бевосита маълумот алмашувини таъминлаши ва корхона тизимига киришини такикпаши мумкин.
Лекин Fire Wall тизимларининг камчиликлари хам мавжуд, масалан, Е-mail орклли дастурлар жунатилиб, ички тизимга тушгандан сунг узининг кора ниятларини бажаришида ушбу химоя ожизлик килади.
Fire Wall синфидаги тизимларнинг асосий кисми ташки хужумларни кайтариш учун мулжалланган булса хам, хужумлар уларнинг 60 фоизи кучсиз эканлигини курсатди. Бундан ташкари,
Fire Wall забт этилган сервернинг ишлашига каршилик курсата олмайди.
Шу босс, Internet тизимида хавфсизликни таъминлаш буйича куйидаги узгаришлар купшмокда:
• Fire Wall тизимларининг бевосита хавфсизлик тизимларига киритилиши;
• тармок протоколлари бевосита фоццаланувчиларни хукукларини аникловчи, хабарларнинг яхлитлигини таъминловчи ва маълумотларни шифрловчи дастурий имкониятларидан иборат булишлари. Хозирги кунда ушбу протоколларни яратиш буйича анчагина ишлар олиб борилмокда. SKIP протоколи (Simple Кеу management for Internet Protocol — Internet протоколлари учун криптокалитларнинг оддий бошкдруви) шунта мисол була олади.
10 -боб INTERNET ТИЗИМИДА МАЪЛУМОТЛАР ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ УСУЛЛАРИ ВА ВОСИТАЛАРИ
10.1-ф. INTERNETДA АХБОРОТЛАР ХАВФСИЗЛИГИНИ ТАЪМИНЛАШ АСОСЛАРИ

Download 0.96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   44




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling