6-Mavzu. Oniy aylanish markazi. Tekis shakl nuqtasining tezligi va tezlanishini aniqlash usullari. Tekis harakatdagi jismlarning tezlik va tezlanishlar plani. Tezliklarni qo’shish teoremasi

2-asosiy savol bo’yicha dars maqsadi:

1. 
   Tezlik proektsiyasi to’g’risida talabalarda bilimni shakllantirish.
   
2. 
   Jism nuqtasining tezligi to’g’risida talabalarda bilimni shakllantirish.
   

Identiv o’quv maqsadlari:

1. 
   Jism nuqtasini tezligini topishni so’zlay va ko’rsata oladi.
   
2. 
   Teoremani so’zlay oladi.
   

2-asosiy savolning bayoni: Biz bilamizki jismning tekis parallel harakati ilgarilanma harakat va kutb atrofidagi aylanma harakatlardan iborat. Shuning uchun XOU xisoblash sistemasida harakat kiluvchi (M)nuqta harakatini tekshiramiz.

M nuqtani xolati XOU xisoblash sistemasiga nisbatan radius-vektor orqali ifodalanadi.
r_A kutb radius vektori.
o’qiga nisbatan M nuqtani xolatini aniklovchi radius vektordir.

v_MA - M nuqtaning kutb atrofidagi aylanma harakat tezligi bo’ladi.
Teorema. Jism ikki nuqtasining tezligi shu nuqtalarni tutashtiruvchi
to’g’ri chizikka proektsiyasi bir-biriga teng bo’ladi.




Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   Targ S.M. Nazariy mexanika qisqacha kursi 182-184 bet.
   
2. 
   O’rozboev M. Nazariy mexanika asosiy kursi.
   

Nazorat topshiriklari:
Izohli illyustrativ metodiga doir.

1. 
   Teoremani nima uchun o’rganish kerak. (kategoriya-bilim)
   
2. 
   Jism nuqtasini tezligini ko’rsating.
   

3. 
   Teoremani qanday o’rganish kerak.
   
4. 
   Teoremani qanday o’rgatish kerak
   
5. 
   v_MA Tezlikni yunalishini ko’rsating.
   

A) MA to’g’ri chiziqqa tik yo’nalgan
B) MA to’g’ri chiziq bo’yicha yo’nalgan
C) MA to’g’ri chiziqqa o’tkir burchak ostida yo’nalgan
D) o’qga parallel yo’nalgan