6-mavzu: Ta’mirlash bo’yicha ishlar hajmini hisoblash metodlari va texnikaviy xizmat ko’rsatish va ta’mirlash bo’yicha ishlar hajmini hisoblash va taqsimlash

TXK va JT mehnat xajmini ishlarning turi va bajarilish
joyi bo’yicha taqsimlash.

TXK va JT ish xajmini bajarilish joylari bo’yicha texnologik va tashkiliy belgilariga asosan taqsimlanadi. TXK va JT ishlari postlarda va ishlab chiqarish ustaxonalarida bajariladi. Postlarda bajariladigan ishlarga yuvish, tozalash, moylash, qotirish, diagnostika va boshqa ishlar kiradi. Ustaxonalarda (agregatlar ustaxonasi, mexanika, elektrotexnika va boshqalar) avtomobillardan yechib olingan uzel va agregatlarni tekshirish va ta`mirlash ishlari bajariladi. KXK va 1-TXK ishlarining texnologiyasi boshqalardan farq qilib, alohida mustaqil mintaqalarda bajariladi.

2-TXK ishlarining asosiy qisimi 90-95% «umumiy» postlarda joriy ta`mirlash ishlari bilan umumiy mintaqada bajariladi.
Ba`zi xollarda 2-TXK ishlari I-TXK tizimi postlarida boshqa smenada bajarilashi mumkin. D- I ishlari alohida mustaqil postlarda yoki I -TXK tizimida bajarilishi mumkin. D-2 ishlari ko’pincha alohida postlarda bajariladi. 2-TXK jarayonida ayrim pribor, uzel va mexanizmlarni nosozliklarini tuzatish xamda maxsus stendlarda tekshirish uchun yechib olinadi. Tekshirish va tuzatish o’z navbatida ustaxonalarda bajariladi.
Bunday ishlar tarkibiga asosan, ta`minlash sistemasi, elektrotexnlka, akkumlyator va shinamantaj ishlari kiradi. 2-TXK ishlarining 5-10% ustaxonalarda bajariladi. TXK va JT ish xajmini ish turlari bo’iicha taqsimlashda «Nizom» ning har bir avtomobil turi uchun berilgan ikkinchi me`yoriy qismidan foydalaniladi. TXK va JT ish xajmi postlar va ustaxonalar bo’yicha me`yoriy ma`lumotlar asosida bir xil taqsimlanishi lozim.
KX va 1-TXK yillik ish xajmining taqimoti jadval shaklida beriladi. (3, 4-ilova). 2-TXK va JT ish xajmining taqsimlashda (5,6-ilova) postlarda va ustaxonalarda bajariladigai ishlar xajmi yig’indi shaklida ko’satilishi kerak.
Mavsumiy hizmat ko’rsatish ish xajmi ishlarining turi bo’yicha taqsimlanadi (5-ilova). Diagnostika ishlarining yillik mehnat xajmi 1-TXK, 2-TXK, MX va JT mehnat xajmlarining ulushi ko’rinishida aniqlanadi.
T_y.id=T_yi d₁, o-s
bu yerda: T_yi -ish turlari bo’iicha yillik mehnat xajmi;
d_­1 -ish turlariga to’g’ri keluvchi diagnostika ishlarining ulushi.
d_­1 ning qiymatlari ish turlari bo’yicha taqsimlash jadvallaridan olinadi.
TXK va JT bo’yicha diagnostika ishlarining mehnat xajmi hisoblanadi va diagnostika turlari bo’yicha taqsimlanadi.
Avtomobilning ekspluatatsiya boshidan yurgan yo’lini hisobga oluvchi koeffitsient — K₄ (mehnat sarfi uchun)

Avtomobil ishga tushgandan beri yurgan yo’liniig kayta tiklash davriga nisbatan ulushi		Yengil avtomobil	Avtobus			Yuk avtomobili
0,25 gacha		0,4	0,5			0,4
0,25 dan 0,50 gacha		0,7	0,8			0,7
0,50 dan 0,75 gacha		1,0	1,0			1,0
0,75 dan 1,00 gacha		1,4	1,3			1.2
1,00 dan 1,25 gacha		1,5	1,4			1,3
1,25 dan 1,50 gacha		1,6	1,5			1,4
1,50 dan 1,75 gacha	2,0			1,8	1,6
1,75 dan 2,00 gacha	2,2			2,1	1,9
2,00 dan yuqori	2,5			2,5	2,1

Avtokorxonadagi avtomobillar soni va quvvatini hisobga olish koeffitsienti – K₅

Korxonadagi avtomobillar soni	Texnologik mos harakatdagi tarkib guruxi soni
	3 tagacha	3 ta	3 tadan ko’p
100 gacha	1,15	1,20	1,30
100 dan 200 gacha	1,05	1,10	1,20
200 dan 300 gacha	0,95	1,00	1,10
300 dan 600 gacha	0,85	0,90	1,05
600 dan ortiq	0,80	0,85	0,95

Eslatma: texnologik guruxdagi avtomobillar soni 20 tadan kam bo’lmasligi kerak

_{3-ilova. Kundalik xizmat ishlarining turiga qarab taqsimoti (% da) va ularni mexanizatsiyalash koeffitsienti - K}m

Ish turlari	Engil avtomobillar	avtobuslar	Yuk avtomobillari	Tirkama va yarim tirkama
Tozalash	30	45	23	25
Yuvish	55	35	65	65
Artit	15	20	12	10
Jami	100	100	100	100
kch	0,45	0,65	0,35	0,35

4-ilova1-TXK ishining turlari bo’iicha taqsimoti, foizda (%)

Ish turlari	Engil avtomobillar	avtobuslar	Yuk avtomobillari	Tirkama va yarim tirkama
Diagnostika	12	7	9	4
Qotirish	45	50	36	40
Sozlash	10	10	11	10
Moylash	20	20	20	23
Elektrotexnik	5	6	11	7
Ta`minot tizimi	3	3	5	-
Shina	5	4	8	16
Jami:	100	100	100	100

5-ilova
2-TXK va MX ishining turlari va bajarilishi joyi bo’iicha taqsimoti

Ish turlari	Engil avtomobillar	avtobuslar	Yuk avtomobillari	Tirkama va yarim tirkama
1. Postlarda bajariladigan ishlar
Diagnostika	10	5	7	1
Qotirish	37	46	34	63
Sozlash	9	7	18	20
Moylash	9	9	15	10
Elektrotexnik	3	3	4	1
Akkumulyator	2	2	3	-
Ta`minot tizimi	2	2	6	-
Shina	1	1	2	2
Kuzov	18	15	-	1
Jami:	91	90	89	97
II. Ustaxonada bajariladigan ishlar
Elektrotexnik	3	3	3	1
Akkumulyator	2	2	2
Ta`minot tizimi	2	3	4	-
Shina	2	2	2	2
Jami:	9	10	11	3
Xammasi	100	100	100	100

Nazorat savollari

1. Texnik xizmat ko`rsatish, joriy ta`mirlash va yordamchi ishlarning yillik ish hajmimini hamda ishchilar sonini hisoblash

2. Mehnat sarfi me`yorlarini tanlash va berilgan sharoit uchun to’g’rilash.
3. TXK va JT mehnat xajmini ishlarning turi va bajarilish joyi bo’yicha taqsimlash.