Baho valyutasi – bu, tovarga bo‘lgan baho ifodalanadigan valyutadir. Tovarning bahosi qat’iy belgilanadigan valyutani tanlashda tovarning turi va yuqorida aytib o‘tilgan xalqaro hisob-kitoblarga ta’sir etuvchi omillar, ayniqsa hukumatlararo kelishuvlarning shartlari hamda xalqaro udumlar katta ahamiyat kasb etadi. - Baho valyutasi – bu, tovarga bo‘lgan baho ifodalanadigan valyutadir. Tovarning bahosi qat’iy belgilanadigan valyutani tanlashda tovarning turi va yuqorida aytib o‘tilgan xalqaro hisob-kitoblarga ta’sir etuvchi omillar, ayniqsa hukumatlararo kelishuvlarning shartlari hamda xalqaro udumlar katta ahamiyat kasb etadi.
- To‘lov valyutasi - bu, importyor (yoki qarz oluvchi) majburiyatlari so‘ndirilishi kerak bo‘lgan valyutadir. Valyuta kursining barqarorsizligi sharoitida baholar nisbatan barqaror bo‘lgan valyutada, to‘lov esa odatda importyor mamlakat valyutasida belgilanadi. Agarda baho valyutasi va to‘lov valyutasi o‘zaro muvofiq kelmasa, unda bitimda bir valyutani ikkinchi valyutaga qayta hisoblanish kursi o‘zaro kelishiladi (yoki XVF SDR negizida qayd etiladigan pariteti, yoki valyutalarning bozor kursi bo‘yicha).
Bitimda quyidagi qayta hisoblanish shartlari belgilanadi: - Bitimda quyidagi qayta hisoblanish shartlari belgilanadi:
- 1) ma’lum bir turdagi to‘lov vositasining kursi – trattasiz to‘lovlar yuzasidan telegraf pul o‘tkazmasi yoki kredit bilan bog‘liq hisob-kitoblar bo‘yicha vekselni;
- 2) ma’lum bir valyuta bozorida (sotuvchi, sotib oluvchi yoki uchinchi tarafning) tuzatish va muvofiqlashtirishlar vaqti aniqlab olinadi (masalan, to‘lov amalga oshirilishidan bir kun avval yoki to‘lov kuni);
- 3) qayta hisoblash amalga oshiriladigan kurs kelishib olinadi: odatda o‘rtacha kurs, ba’zida valyuta bozorini ochilishiga, yopilishiga bo‘lgan sotuvchi yoki sotib oluvchi kurslari yoxud kunning o‘rtacha kursi.
To‘lov shartlari tashqi iqtisodiy bitimlarning muhim elementidir. Ularning ichida quyidagilar farqlanadi: naqdli to‘lovlar, kredit taqdim etilib amalga oshiriladigan hisob-kitoblar, naqdli to‘lov optsioni (tanlov huquqi) bilan kredit. - To‘lov shartlari tashqi iqtisodiy bitimlarning muhim elementidir. Ularning ichida quyidagilar farqlanadi: naqdli to‘lovlar, kredit taqdim etilib amalga oshiriladigan hisob-kitoblar, naqdli to‘lov optsioni (tanlov huquqi) bilan kredit.
- Xalqaro hisob-kitoblardagi naqdli to‘lov tushunchasi deganda eksport tovarlari sotib oluvchiga yetkazib berilganidan so‘ng ularga pul to‘lanishi yoki tovarlar kontrakt shartlariga muvofiq yetkazib berilganligi to‘g‘risida guvohlik beruvchi hujjatlarga qarshi bo‘lgan to‘lov ko‘zda tutiladi.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |
