t/r
|
Ma’lumotlar
|
|
1
|
SHA-1 bir nechta keng qo'llaniladigan xavfsizlik dasturlari va protokollarining bir qismini tashkil qiladi
|
|
2
|
Telekommunikatsiya va yozishda skrambler (shuningdek, randomizator deb ataladi ) uzatishdan oldin ma'lumotlar oqimini boshqaradigan qurilma. Manipulyatsiyalar qabul qiluvchi tomondagi deskrambler tomonidan qaytariladi.
|
|
3
|
Sezar usuli. Sezar shifri oddiy siljitish shifrining bir qismi hisoblanadi. Bu shifrni rimlik imperator Gole Yuliy Sezar o‘ylab topgan.
|
|
4
|
Vernamning shifrlash tizimi modul qiymati m=2 bo’lgan Vijiner shifrlash tizimining bir qismi hisoblanib, 1926-yilda bu usulning aniq ko’rinishi ishlab chiqiladi.
|
|
5
|
Skremblerlashning mazmuni bevosita axborot tizimidan o‘tayotgan ma’lumotlar oqimining har bir bitini o‘zgartirishga qaratilgan. Ammo oxirgi paytlarda skremblerlash algoritmlari e’tiborsiz qolmoqda
|
|
6
|
Affin kripototizimlari keng tarqalmagan o’rniga qo’yish usullari sanalib, bir alifboli shifrlash usullariga kiradi. Bu tizimlarga affin tizimidagi Sezar usuli, ROT13 va Atbash usullari kiradi.
|
|
7
|
1926 yilda Amerika telefon va telegraf kompaniyalaridan birining muhandisi Vernam o‘zining ikkilik sanoq sistemasi asosida yaratgan shifrlash algoritmini e’lon qildi.
|
|
8
|
Gammalash - ochiq ma’lumotlarga ma’lum qonuniyat bo‘yicha gamma shifrini singdirish orqali yopiq ma’lumotlarni olish jarayoni. Bundan bir martali 150 “bloknot” tushunchasi yuzaga kelgan va ushbu algoritm bevosita Vernam nomi bilan bog‘liq.
|
|
9
|
Bir martali kalit muammosini yechish maqsadida skremblerlash usuli ishlab chiqilgan.
|
|
10
|
Skremblerlash jarayoni (ingl. scramble - aralashtirish) – bu teskarilash xossasiga ega bo‘lgan jarayon bo‘lib, raqamli oqimda tasodifiylik xossasiga yaqin bo‘lgan bitlar ketma-ketligini shakllantirishga qaratilgan. Bunda raqamli oqim bilan ishlash tezligi o‘zgarmaydi. Eng muhimi, boshlang‘ich matnni tiklash uchun algoritm teskari qo‘llaniladi.
|
|
