6 ona tili javobi docx
Download 243 Kb. Pdf ko'rish
|
6 - ona tili JAVOBI
Qo’shimchalar
So’z yasovchi Shakl yasovchi Yangi so’z yasaydi Lug’aviy qo’shimcha Sintaktik qo’shimcha Qo’shimcha ma’no beradi So’zlarni bog’laydi kitob+xon=kitobxon kitob+lar=kitoblar kitob+ga=kitobga Asosga qo‘shilib, yangi ma’no hosil qiluvchi qo‘shimchalar so‘z yasovchi qo‘shimchalar deyiladi: do‘ppi + do‘z, ser + qatnov, foyda + li Tarkibi asos va yasovchi qo‘shimchalarga bo‘linmaydigan so‘zlarga tub so‘zlar deyiladi. Masalan: tosh, temirga, quyoshimiz. Asosga so‘z yasovchi qo‘shimchalar qo‘shilishi orqali hosil qilingan yangi asos sodda yasama so‘zlar deyiladi. Masalan: toshloq, temirchi, temirchilik, serquyosh. So‘zning qo‘shimchalarsiz qismi asos sanaladi. Bir umumiy asosga ega bo‘lgan so‘zlar asosdosh so‘zlar sanaladi: tashvishli, sertashvish, tashvishlanmoq kabi. Asosga qo‘shilib, uning ma’nosiga qo‘shimcha ma’no yuklash yoki o‘zi qo‘shilayotgan so‘zni boshqa so‘zga bog‘lash vazifasini bajaruvchi qo‘shimchalarga shakl yasovchi qo‘shimchalar deyiladi. Shakl yasovchi qo‘shimchalar vazifasiga ko‘ra ikki turli bo‘ladi: a) lug‘aviy shakl yasovchilar; b) sintaktik shakl yasovchilar. Asosga qo‘shilib, uning ma’nosiga qo‘shimcha ma’no yuklovchi qo‘shimchalar lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalar deyiladi. Ularga ko‘plik(-lar), kichraytirish-erkalash(-cha, -choq, -chak, -gina, -xon, -oy, -jon), qarashlilik(-niki), o‘rin-joyga xoslik(-lik toshkentlik); sonning ma’noviy guruhlarini(-ta, -tacha, -lab, -larcha, -ov, -ala, -ovlon, -nchi), sifat va ravish darajalarini(-roq); fe’lning bo‘lishsizlik(-ma), nisbat, vazifa shakllarini yasovchi qo‘shimchalar kiradi. O‘zi qo‘shilayotgan so‘zni boshqasiga Download 243 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling