6 ona tili javobi docx
Download 243 Kb. Pdf ko'rish
|
6 - ona tili JAVOBI
Jarangsiz undosh bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shilib, -kan holida talaffuz
qilinsa ham, -gan yoziladi (ko‘chgan, o‘sgan kabi). Jarangsiz q undoshi bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shilganda, -qan k undoshi bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shilganda, -kan holida talaffuz qilinadi va shunday yoziladi: (tovush almashishi: tiq — tiqqan, tik — tikkan). Jarangli g‘ undoshi bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shilganda, -qan holida talaffuz qilinsa ham -gan yoziladi (tug‘ — tug‘gan). Hozirgi zamon sifatdoshi fe’l asoslariga -(a)yotgan qo‘shimchasini qo‘shish bilan yasaladi. Kelasi zamon sifatdoshi fe’l asoslariga -ydigan, -adigan, -(a)r qo‘shimchalarini qo‘shish bilan yasaladi. Sifatdoshning bo‘lishsiz shakli sifatdosh hosil qiluvch qo‘shimchalardan oldin - ma qo‘shimchasini keltirish orqali yasaladi: aytgan — aytmagan, oqayotgan — oqmayotgan, o‘qiydigan — o‘qimaydigan. -(a)r qo‘shimchasining bo‘lishsiz shakli -mas qo‘shimchasi (oqar – oqmas) 8 Fe’lning ravishga xoslangan shakli ravishdosh deyiladi. Ravishdoshlar harakatning belgisini bildirishi bilan ravishga o‘xshaydi. Ravishdosh ham ravish kabi fe’lga bog‘lanib, uning belgisini bildiradi. Solishtiring: piyoda (ravish) keldi, shoshilib (ravishdosh) keldi. Ravishdoshning -(i)b, -a//-y shakllari ko‘proq harakatning holatini, ba’zan payt, sababini, -gancha (-kancha, -qancha) shakli holatini, -gach, (-kach, -qach), - guncha (-kuncha, -quncha) shakllari paytini, -gani (-kani, -qani, -gali) shakli maqsadini anglatadi. Unli va jarangli undoshlar bilan tugagan fe’l asoslariga ravishdoshning -gach, - Download 243 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling