6-Tema Ózbekstan dúńya júzi arenasında

21-shınıǵıw. Berilgen arab-parsı sózlerin ilim tarawına hám kásipke baylanıslı sózlerin ajıratıp jazıń.
Al`manax, ádebiyat, báyit, gúrriń, ertek, maqala, feyil, hal feyil, shárt meyil, tariyx, jámiyet, algebra, algoritm, esap, hújim, ásker, álipbe, hárip, húkim, huqıq t.b.
dúziledi. Tarji'band hám qurambandlarda bántlerdi bir-birine baylaw báyit. qural Báyit. dep ataladı.
Ilim-Gúrriń,ertek, Báyit, Al`manax, ádebiyat, gúrriń, ertek, maqala-, feyil, hal feyil, shárt meyil, hújim, ásker, ,
Kásip - tariyx, jámiyet, húkim, huqıq, álipbe


22-shınıǵıw. Tekstti oqıp, gónergen sózlerdi tabıń. Olardıń ne ushın qollanılıw sebebin túsindiriń wám teksttiń mazmunın sóylep beriń.
Qaraqalpaqlarda qatnas quralınıń keń tarqalǵan túriniń biri eki digershikli arba bolǵan. Qaraqalpaqlardıń arbası kólemi jaǵınan kishilew bolıp, oǵan ógiz jegiledi. Sonlıqtan bul ógiz arba dep ataladı.
Digershigine gúl mıyıq qaqqan ózbekler qollanılatuǵın arbalar da qaraqalpaqlar awıllarında paydalanǵan. Qaraqalpaqlar bunday arbalardı ózleri soqpaǵan, Xorezm ózbeklerinen satıp alǵan. Arbanıń bul túrin «tatarba» yamasa «at arba» dep ataydı.
Dár`yanıń tómengi jaǵında jasawshı qaraqalpaqlar ózlerindegi arbanıń ógiz qosatuǵın túrin «telegen arba» dep te ataydı.
Ógiz arba hám at arba menen bir qatarda xalıqtıń turmısında eshek qosqan arba da qollanılǵan. (Qaraqalpaq tariyxınan)


23-shınıǵıw. Tekstti oqıń. gónergen sózlerdi tawıp olardıń házirgi turmısta kem qollanılıw sebebin aytıń, bul atamalardaǵı zatlardıń qanday orınlarda saqlanatuǵınlıǵına dıqqat etiń.
Qaraqalpaq hayal-qızlarınıń kiyim-kenshegi oǵada bay túrge iye bolǵan. Olar hár túrli altın, gúmis zatları menen bezelgen.
Hayallar basına taqiya kiygen, sırtınan aydınlı yamasa jupqa menen oraǵan. Hámmeside sırtınan oraypek tartqan. Jasları qızıl, sarı, kók túrinen, al káywanıları aqtan tartqan.
Toy merekege shıǵarda, bir jaqqa qıdırǵanda bulardıń hámmesiniń ústinen jegde jamılǵan. Jegde menen bir qatarda hayal-qızlardıń kiymeshek degen kiyimi de bolǵan. Qızlar kiyetuǵın kóylek, kóbinese, shatırash etip naǵıshlanıp toqılǵan. Bunı «shatırash kóylek» dep ataǵan.
Shatırash kóylek shań bolar dep qaǵınaman,
Óńirime háykel, monshaq taǵaman.
(Xalıq qosıǵı)
Hayal-qızlardıń ayırıqsha kiyimleriniń bir túri-sáwkele. Sáwkele – naǵıs penen kestelep tigilgen hám hár túrli altın-gúmis penen bezelgen hayal-qızlardıń bas kiyimi. Bul batır qızlar kiyimi retinde «Qırıq qız», «Alpmıs» usaǵan xalıq dástanlarında gezlesedi.
(Qaraqalpaq tariyxınan)