65Ыё7333333333333333000 ta buxgalteriya O‘tkazmasi hisobvaraqlar rejasi bo‘yicha bog‘lanishlar* Muqaddima I bob. Buxgalteriya hisobi hisobvaraqlar rejasining umumiy tavsifi

Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik
jamiyatlariga to‘lanadigan schotlarning (6100) bog‘lanishi

Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan schotlarda ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga joriy majburiyatlar to‘g‘risidagi axborot umumlashtiriladi. Hisob quyidagi schotlarda amalga oshiriladi:

6110 "Ajratilgan bo‘linmalarga to‘lanadigan schotlar";
6120 "Shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan schotlar".
Ushbu schotlarning kreditida, moddiy qiymatliklarni hisobga oluvchi schotlar (yoxud 1510 "Materiallarni tayyorlash va xarid qilish" schoti qo‘llangan holda) yoki tegishli xarajatlarni hisobga oluvchi schotlar bilan bog‘langan holda, ajratilgan bo‘linmalardan, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan olingan tovar-moddiy qiymatliklar, xizmatlar va ishlarning qiymati buxgalteriya hisobiga qabul qilinganligi aks ettiriladi.
Ushbu guruh schotlari, pul mablag‘larini va hokazolarni hisobga oluvchi schotlar bilan bog‘langan holda, ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi bajarilgan majburiyatlar (schotlar to‘lanishi), shu jumladan bo‘naklar va oldindan to‘lov summalariga debetlanadi.

T/r	Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	Bog‘lanuvchi schotlar			Yozuvlarni tasdiqlovchi hujjatlar
		debet	kredit
1	Kelib tushgan va kirim qilingan o‘rnatiladigan asbob-uskuna (jumladan transport va hokazo xizmatlar) uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan hisobvaraq-fakturalar to‘lov uchun qabul qilingan	0710, 0720	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
2	Kapital qurilish uchun ishlar bajarilganligi va xizmatlar ko‘rsatilganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0810	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
3	Kelib tushgan asosiy vositalar va o‘rnatishni talab qilmaydigan asbob-uskunalar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0820	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
4	Kelib tushgan nomoddiy aktivlar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0830	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
5	Kelib tushgan hayvonlar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0840	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
6	Yerni obodonlashtirish uchun kapital qo‘yilmalar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0850	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
7	Moliyaviy ijara shartnomasiga asosan olingan asosiy vositalarga kapital qo‘yilmalar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	0860	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
8	Kelib tushgan va kirim qilingan materiallar (1510 schotdan foydalanmagan holda) uchun; transport xizmatlari, ortish va tushirish ishlari, shuningdek hujjatlar bilan tasdiqlanmagan mol yetkazib berilganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan hisobvaraq-fakturalar to‘lov uchun qabul qilingan	1010-1090	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
9	O‘stirish va bo‘rdoqiga boqish uchun xarid qilingan hayvonlar uchun (1510 schotdan foydalanmagan holda) ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan hisobvaraq-fakturalar to‘lov uchun qabul qilingan	1110, 1120	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
10	Turli tovar-moddiy qiymatliklar xarid qilinganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan hisobvaraq-fakturalar to‘lov uchun qabul qilingan (1510 schotdan foydalanilganda)	1510	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, tovar-transport yukxati
11	Asosiy ishlab chiqarish sexlari uchun ishlar bajarilganligi va xizmatlar ko‘rsatilganligi, shu jumladan energiya, gaz, bug‘, suv, aloqa xizmatlari va hokazolar taqdim etilganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	2010	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, bajarilgan ishlar dalolatnomasi
12	Yordamchi ishlab chiqarish sexlari uchun ishlar bajarilganligi va xizmatlar ko‘rsatilganligi, shu jumladan energiya, gaz, bug‘, suv, aloqa xizmatlari va hokazolar taqdim etilganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	2310	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, bajarilgan ishlar dalolatnomasi
13	Umumiy ishlab chiqarish ehtiyojlari uchun ishlar bajarilganligi va xizmatlar ko‘rsatilganligi, shu jumladan energiya, gaz, aloqa xizmatlari va hokazolar taqdim etilganligi uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	2510	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura, bajarilgan ishlar dalolatnomasi
14	Tashqi yaroqsizlik aniqlanganligi munosabati bilan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari tomonidan turli xizmatlar ko‘rsatilishi; uni tuzatish bo‘yicha xizmatlar va kafolatli ta’mirlash bo‘yicha operatsiyalar aks ettirilgan	2610	6110, 6120	Tijorat dalolatnomasi, da’vo xati
15	Xarid qilingan tovarlar uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	2910, 2990	6110, 6120	Yukxat, hisobvaraq-faktura
16	Kelgusi davr xarajatlariga taalluqli xarajatlar bo‘yicha ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	3190	6110, 6120	Yukxat, hisobvaraq-faktura
17	Kurs farqini hisobga olishning jamlash usuli bilan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga kreditorlik qarzi bo‘yicha manfiy kurs farqi aks ettirilgan	3290	6110, 6120	Buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasi
18	QQS to‘lovchilari tomonidan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan xarid qilingan moddiy resurslar bo‘yicha QQS summasi hisoblangan	4410	6110, 6120	Hisobvaraq-faktura
19	Kelib tushgan moddiy qiymatliklarni kirim qilish paytida ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga da’vo taqdim etilgan	4860	6110, 6120	Da’vo xati, tijorat dalolatnomasi, solishtirma dalolatnoma
20	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan naqd pul mablag‘lari kelib tushgan	5010, 5020	6110, 6120	Kassir hisoboti, kirim kassa orderi
21	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan hisob-kitob schotiga pul mablag‘lari kelib tushgan	5110	6110, 6120	Bank hisob-kitob schotlaridan ko‘chirmalar
22	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan valyuta hisob-kitob schotiga pul mablag‘lari kelib tushgan	5210, 5220	6110, 6120	Bank valyuta schotlaridan ko‘chirmalar
23	Maqsadli tushumlar bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatilganligi va ishlar bajarilganligi (transport, energiya, ta’mirlash va hokazolar) uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	8810, 8890	6110, 6120	Tovar-transport yukxati, hisobvaraq-faktura, chipta
24	Mahsulotni sotish paytida xizmatlar ko‘rsatilganligi va ishlar bajarilganligi (transport, energiya, ta’mirlash va hokazolar) uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	9410	6110, 6120	Tovar-transport yukxati, hisobvaraq-faktura, chipta
25	Ma’muriy ehtiyojlar uchun xizmatlar ko‘rsatilganligi va ishlar bajarilganligi (transport, energiya, ta’mirlash va hokazolar) uchun ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan schotlar to‘lov uchun qabul qilingan	9420	6110, 6120	Tovar-transport yukxati, hisobvaraq-faktura, chipta
26	Kurs farqini hisobga olishning to‘g‘ri usul bilan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan schotlar bo‘yicha manfiy kurs farqi aks ettirilgan	9620	6110, 6120	Buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasi
27	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlaridan turli tovar-moddiy qiymatliklar kelib tushishi paytida tabiiy kamayish me’yorlari chegarasida kamomad aniqlangan (kirim qilingunga qadar)	9430	6110, 6120	Moddiy qiymatliklarning tashish paytida kamayishi bo‘yicha hisob-kitob jadvali, da’vo hujjatlari, mahsulot bo‘yicha schotlar
28	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi qarzni qoplash uchun hisob-kitob schotidan pul to‘langan	6110, 6120	5110	To‘lov topshiriqnomasi, bank hisob-kitob schotlaridan ko‘chirmalar, dalolatnoma, ishonchnoma
29	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi qarzni qoplash uchun valyuta hisob-kitob schotidan pul to‘langan	6110, 6120	5210, 5220	To‘lov topshiriqnomasi, bank valyuta schotlaridan ko‘chirmalar, dalolatnoma, ishonchnoma
30	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlarining schotlari bankdagi maxsus hisob-kitob schotidan to‘langan (akkreditivlar, chek daftarchalari va hokazolar)	6110, 6120	5510, 5520, 5530	To‘lov topshiriqnomasi, bank maxsus schotlaridan ko‘chirmalar
31	Hisobvaraq-fakturalarni to‘lash paytida ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga oldindan berilgan bo‘naklar va to‘langan schotlar o‘zaro hisob-kitob qilingan	6110, 6120	4310	Yukxat, bajarilgan ishlar dalolatnomasi
32	Xaridorlarning qarzlar bo‘yicha summalari ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi qarzni qoplash uchun o‘zaro hisob-kitob qilingan	6110, 6120	4010	Solishtirma dalolatnoma
33	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi da’vo muddatlari o‘tib ketgan kreditorlik qarzi summasining hisobdan chiqarilishi aks ettirilgan	6110, 6120	9360	Inventarlash komissiyasining qarori, korxona rahbarining buyrug‘i
34	Kurs farqini hisobga olishning jamlash usuli bilan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan schotlar bo‘yicha valyutadagi musbat kurs farqi aks ettirilgan	6110, 6120	6230	Buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasi
35	Kurs farqini hisobga olishning to‘g‘ri usul bilan ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlariga to‘lanadigan schotlar bo‘yicha valyutadagi musbat kurs farqi aks ettirilgan	6110, 6120	9540	Buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasi
36	Uzoq muddatli qarzning joriy qismiga o‘tkazilishi aks ettirilgan	7110, 7120	6110, 6120	Buxgalteriyaning hisob-kitob ma’lumotnomasi
37	Ajratilgan bo‘linmalar, shu’ba va qaram xo‘jalik jamiyatlari oldidagi qarz bankdan olingan uzoq muddatli yoki qisqa muddatli kreditlarning hisobiga qoplangan	6010, 6020	6810, 7810	Kredit shartnomasi, to‘lov topshiriqnomasi, bank schotlaridan ko‘chirmalar