66 • 20 daqiqaga qism xlorli ohakdan va qism suvdan tayyorlangan erit- maga yoki 70 li etil spirtiga solib qo`ying. Imkoningiz bo`lsa, eritmalar- ni har kuni yangilang, chunki vaqt o`tgan sari ularning kuchi pasayadi

Og’iz orqali hech narsa bermang: 
Ovqat ham, suyuqlik ham, hatto suv ham 
bermang, faqat tibbiy yordam olinguncha 
2 kun o‘tib ketadigan bo‘lsa, suv bering. 
Shunda ham faqat kichik ho‘plamlarda 
bering.
Agar jarohatlangan odam uyg‘oq va chan-
qagan bo‘lsa, unga suv bilan namlangan 
lattani so‘rgani bering.
Jarohatlangan odamning qorni 
shishgan va bir necha kundan beri 
ichi kelmagan bo‘lsa ham, hech qa-
chon klizma (huqna) qilmang. Agar 
ichak uzilib ketgan bo‘lsa, klizma 
yoki ich yurguzuvchi (suruvchi) dori 
jarohatlangan odamni nobud qilishi 
mumkin.
Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013
193
Antibiotik ukolini qiling (ma’lumot olish 
uchun keyingi betga qarang).
TIBBIYOT XODIMINI KUTIB 
O‘TIRMANG.
JAROHATLANGAN ODAMNI 
TEZDA ENG YAQIN SHIFOXO-
NAGA OLIB BORING. 
Uni operatsiya qilish kerak.
OSHQOZON ICHAK JAROHATLARI UCHUN DORILAR 
(Shuningdek, appenditsit yoki peritonitlarda ham ishlatiladigan dorilar)
Shifokor yordamini olguningizga qadar, quyidagilarni qiling:
Har 4 soatda ampitsillin ukolini qilib turing (634-bet), (2ta 500 mg.li 
ampula).
Agar ampitsillin bo‘lmasa:
Penitsillin qiling (iloji bo‘lsa, Benzilpenitsillin natriy yoki kaliy, 629-bet), 
o‘sha zahoti 5 million ED.; undan so‘ng 1 million ED. har 4 soatda.
Penitsillin bilan birga Gentamitsin 240-320mg. (tana vaznining har 
kilogrammiga taxminan 5 mg dan) kuniga bir mahal yoki Levomitse-
tin (Xloramfenikol) (639-bet), har 6 soatda 250 mg li ampulalardan 2 
tadan ukol qiling.
ICHAKKA ALOQADOR KUTILMAGAN (TEZ DAVOLANILISHI 
KERAK BO‘LGAN) MUAMMOLAR
Appenditsit, peritonit va ichak tutilishi (keyingi betlarga qarang) ichak 
kasalliklarining kutilmagan, og‘ir holatlariga misoldir, bunda o‘limning 
oldini olish uchun tezda jarroh yordami kerak. “O‘tkir qorin” deb ana shu 
holatni aytiladi. Ayollarda, salpingit yoki bachadondan tashqari homilalar 

---

Hammabop Tibbiyot Qo’llanmasi 2013