7- amaliy mashgulot asosiy vositalar hisobi mavzuning maqsadi

O‘rtacha ta’mirlash – ta’mirlanayotgan agregatni qisman ajratish va detallarning qismlarini tiklash yoki almashtirish amalga oshiriladi
Kapital ta’mirlash – agregatni to‘liq ajratib yig‘ish amalga oshiriladigan ta’mirlashdir, bazaviy va korpus detallari va uzellarini ta’mirlash, barcha eskirgan detallar va uzellarni almashtirish yoki tiklash hamda agregatni yig‘ish, sozlash va sinab ko‘rishdir
Asosiy vositalar quyidagilar natijasida korxona balansi hisobidan chiqariladi:
- Tugatish, sotish, ayirboshlash, tekinga berish, ustav xususiy kapitalsiga muassis ulushi sifatida berish, uzoq muddatli ijara (lizing) shartnomasi bo‘yicha berish, kamomad yoki yo‘qotishning aniqlanishi, ishtirokchilar tarkibidan ishtirokchining chiєib ketish


9.1.-mashq. Asosiy vositalar bo‘yicha operatsiyalarni hisobga olish

№	Xo‘jalik muomalalarining mazmuni	Summa	Schotlarning bog‘lanishi
			D-t	K-t
1	Qurib bitkazilgan va foydalanishga topshirilgan ob’ektlar asosiy vositalar tarkibiga o‘tkazildi	10000000
2	Asosiy vositalarni haqiqiy tannarxi bo‘yicha xarid qilindi (boshlang‘ich qiymati)	10000000
3	Uzoq muddatli ijaraga olingan asosiy vositalarni uzoq muddatli ijara shartnomasi tugagandan keyin asosiy vositalar tarkibiga qabul qilindi	1000000
4	Ta’sischilarning ustav kapitaliga ulush (pay) sifatida asosiy vositalar kirim qilindi	15000000
5	Asosiy vositalar tekinga kelib tushdi	20000000
6	Qaram xo‘jalik jamiyatlaridan asosiy vositalar kelib tushdi	1000000
7	Uskunalar o‘rnatish natijasida asosiy vositalar boshlang‘ich qiymati ko‘paydi	2000000
8	Yerni obodonlashtirish bilan bog‘liq xarajatlarni asosiy vositalar tarkibiga kiritildi	50000
9	Uzoq muddatli ijaraga olingan asosiy vositalarni obodonlashtirish bilan bog‘liq xarajatlarni asosiy vositalar tarkibiga kiritildi	75000
10	Ishchi va mahsuldor xayvonlarning asosiy vositalar tarkibiga kirim qilindi	20000000
11	Asosiy vositalarni qayta baholash: a) qiymatining oshirildi b) qiymatining kamaytirildi	1000000
12	Tugatish natijasida asosiy vositalar boshlang‘ich qiymatini hisobdan chiqarildi	20000
13	Ajratilgan bo‘linmalarga asosiy vositalar berildi	100000
14	Qonunchilikda belgilangan tartibda konservatsiya qilingan asosiy vositalar	1000000

Topshiriq:
1. «Nurli-Zamin» fermer xo‘jaligi muomalalarini ro‘yxatga olish daftarida xo‘jalik operatsiyalarini ikki yoqlama yozuvda aks ettiring.
2. Fermer xo‘jaliklarida asosiy vositalarni hisobga olishning normativ-huquqiy tartibga solinishini tushuntirib bering.