№7-8-Laboratoriya ishi Mavzu: Triggerlarni loyihalashtirish va turli ish tartiblarida tadqiqot qilish

1-kombinatsiya. R=0, S=0. VT3 va VT4 tranzistorlar ochilmaydi va shuning uchun 
BYAlar ularning holatiga ta'sir ko'rsata olmaydi. 
1-jadval 
RS-triggerning holatlar jadvali 
Kirish 
Chiqish 
R 
S 
Q 
0 
0 
o'zgarishsiz 
0 
1 
1 
0 
1 
0 
0 
l 
1 
1 
aniq emas 
Q va 
 chiqishdagi signallar o'zgarshsiz qoladi. Demak, triggerda avval yozilgan ma'lumot 
saqlanib qoladi. 
2-kombinatsiya. R = 0, S=1. VT4 tranzistor to'yinishgacha ochiladi, va chiqishdagi 
kuchlanish kichik bo'ladi (mantiqiy 0). V
K2
= V
K1
= U
B1
bog'liqlik tufayli VT1 tranzistor 
berkiladi va berk ho latga o'tadi. Shuning uchun chiqishda yuqori kuchlanish (mantiqiy 1) hosil 
bo'ladi, ya'ni Q =1, 
=0. VT1 va VT2 tranzistorlaming mazkur holatlari trigger tomonidan 
eslab qolinadi. 
3-kombinatsiya. R = 1, S= 0. Bu vaqtda chiqishdagi kuchlanishlar o'zgaradi: Q = 0, 
 = 
1 bo'lib, trigger yangi holatni saqlab qoladi. 
4-kombinatsiya. R= 1, S= 1. Bunday kirish signalini RS-trigger qabul qila olmaydi, 
chunki u aniqmas holatda bo'ladi. Shuning uchun bu kombinatsiya man etilgan. 
Amaliyotda RS - triggerlar invertorlarda emas, balki HAM-EMAS yoki YOKI-
EMAS MElaridan tuziladi. Bu vaqtda trigger yoki invers (HAM-EMAS negizida), yoki 
to'g'ri (YOKI-EMAS negizida) ma'lumot kirishlariga ega bo'ladi. Trigger ishini aks ettirish 
uchun holatlar jadvalidan foydalaniladi (2-jadval). 
2-jadval 
Ki ris h 
Chiqish 
R
S 
HAM-EMAS mantig'i 
YOK1-EMAS mantig'i 
Q 
Q 
0 
0 
aniq emas 
o'zgarishsiz 
0 
1 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
0 
1 
0 
l 
1 
1 
o'zgarishsiz 
aniq emas 

---

RS-triggerda ma'lumot yozish boshqaruv signali berilishi bilan ixtiyoriy vaqt 
momentlarida amalga oshiriladi. Bunday triggerlar asinxron deb ataladi. 
RS-triggerning berilgan Q
n
holatidan Q
n+1
holatiga o'tish qoidasi mantiqiy funksiya 
(MAF) orqali ifodalanadi: 
invers ma'lumot kirishlariga ega bo'lgan RS-trigger uchun ifoda quyi dagicha bo'ladi: 

 
Mustaqil qurilma sifatidagi elementar asinxron RS-triggerlari juda kam ishlatiladi. 
Lekin ular ko'pincha murakkab triggerlarning asosiy tashkil etuvchi qismi tarkibiga kiradi. 
Ko'p hollarda RS-trigger mustaqil IMS sifatida ishlab chiqariladi. Masalan, K555TP2 IS
qobig'ida to'rtta RS-trigger mavj'ud bo'lib, ularning ikkalasi ikkitadan o'rnatish kirishlariga 
ega.