7-amaliy mashgyirtqich sistemasi modeli. Ikki davlat orasida qurollanish poygasi

Ilova 1
Talabalar bilimini faollashtirish uchun tezkor savollar
1. qurbonYirtqich sistemasi modelini qurishda nimalarga eYirtqich sistemasi modelida qurbon populyatsiyasining soni qanday oYirtqich sistemasi modelida yirtqich populyatsiyasining soni qanday oYirtqich sistemasi modelini qurishda Maltus modelining ahamiyati.

Monitoring va baholash

Ogrov, tezkor savol javob va klasterni toraqobatraqobat muhit bilan muloqotda bo`ladi. O`zaro ta`sirlashuvning eng ko`p tarqalgan turi yirtqich sistemasi matematik modeli quyidagi farazlarga asoslanadi:

1. 
   
   qurbon populyatsiya soni va yirtqich populyatsiya soni faqatgina vaqtga bog`liq (demak, bu model populyatsiyaning o`zi egallab turgan hududga fazoviy taqsimotini e`tiborga olmaydigan model ekan);
   
   
2. 
   
   o`zaro tasirlashuvlar bo`lmaganda turlarning o`zgarishi Mal`tus modeli bo`yicha amalga oshadi, bunda qurbonlar soni ortadi, yirtqichlar soni esa ozuqa bo`lmagani sabab kamaya boradi:
   
   

3. 
   
   qurbonlar tabiiy kamayishi va yirtqichlar tabiy ko`payishi joiz deb hisoblanmaydi;
   
   
4. 
   
   har ikkala populyatsiya soninig toVol`terra tenglamalar sistemasiga (Lotkiladi.
   
   

Bu xulosalar yirtqich va qurbon populyatsiyalar soni muvozanat holati atrofida davriy tebranishini anglatadi (ya`ni yirtqich populyatsiya soni ozuqa manbai yetarli bo`lganda ortadi, biroq vaqt o`tishi bilan yirtqichlar populyatsiysi kamayib boradi. Bu esa yana o`z navbatida qurbonlar populyatsiysi soni ortishiga olib keladi va shu taxminiy sikl takrorlanadi). Tebranishlar amplitudasi va davri boshlang`ich qiymatlar bilan aniqlanadi, ular faza bo`yicha yuz bermaydi: ning maksimal qiymatiga ning o`rta qiymati mos keladi va aksincha (2-rasm).