7-mavzu: BANK KARTALARI YORDAMIDA TO'LOVLAR Reja: - 7.1. Bank kartalarining paydo bo'lishi va rivojlanishi.
- 7.2. Bank kartalarining turlari
- 7.3. Bank kartalari yordamida hisob-kitoblarni amalga oshirish mexanizmi.
Bank kartalarining paydo bo'lishi va rivojlanishi. - Xalqaro to'lovlarni amalga oshirishda progressiv vosita sifatida bank plastik kartalari xizmat ko’rsatdi. Bank kartasi - bu bank tomonidan egasiga berilgan va egasining ushbu bankda ochilgan hisob raqamiga ega ekanligini tasdiqlovchi karta bo'lib, uning mablag'lari tovarlar va xizmatlar uchun to'lovlarni amalga oshirish uchun ishlatilishi mumkin.
- Bank kartalarining dastlabki ko’rinishlariga XX asr boshlarida AQShda yirik mehmonxonalar, do'konlar va neft kompaniyalari tomonidan chiqarilgan sodiqlik kartalari misol bo’la oladi. Ushbu tovar kartalari ikkita maqsadga xizmat qildi: ular mijozning hisobini kuzatish va xaridlarni qayd etish mexanizmi sifatida ishlatildi.
1914 yilda savdogarlar o'zlarining doimiy ishonchli mijozlariga kredit kartalarini chiqarishni boshladilar va shu bilan mijozlarni kompaniyaga yanada ko'proq bog'lashdi. General Petroleum Corporation California (hozirgi Mobil Oil) har qanday yoqilg'i quyish shoxobchasida to'lov vositasi sifatida ishlatiladigan birinchi kredit kartalarini taqdim etdi. Bunday kartalar tezda mashhurlikka erishdi. Karta egasi xaridlar bo'yicha chegirmalarga ega bo'ldi va xarid qilish jarayonining o'zi oson va qulayroq bo'ldi hamda kartalarni chiqaradigan kompaniya o'zini doimiy daromad va mijozlar bilan ta'minladi. - 1914 yilda savdogarlar o'zlarining doimiy ishonchli mijozlariga kredit kartalarini chiqarishni boshladilar va shu bilan mijozlarni kompaniyaga yanada ko'proq bog'lashdi. General Petroleum Corporation California (hozirgi Mobil Oil) har qanday yoqilg'i quyish shoxobchasida to'lov vositasi sifatida ishlatiladigan birinchi kredit kartalarini taqdim etdi. Bunday kartalar tezda mashhurlikka erishdi. Karta egasi xaridlar bo'yicha chegirmalarga ega bo'ldi va xarid qilish jarayonining o'zi oson va qulayroq bo'ldi hamda kartalarni chiqaradigan kompaniya o'zini doimiy daromad va mijozlar bilan ta'minladi.
- 1914 yilda Western Union bir martalik kredit summalariga ega bo'lgan birinchi mijozlar kartalarini chiqarishni boshladi. 1919 yilda Western Union telegraf kompaniyasi tomonidan chiqarilgan qog'oz kredit kartalari faqat AQSh hukumati a'zolari uchun mo'ljallangan bo'lib, ularga davlat hisobidan telegramma jo'natish uchun kredit berardi. Kartaning orqa tomonida maxsus yozuv “Jo'natuvchidan pul o'tkazmasi bilan to'lash shart emas” bor edi.m
Do'stlaringiz bilan baham: |
