Tekislikda L o’qni (ya’ni sanoq boshiga, musbat yo’nalish va mashtab birligiga ega bo’lgan to’g’ri chiziqni) qaraymiz Bu o’qni qutb o’qi, uning O sanoq boshini esa qutb deb ataymiz. Tekislikda L o’qni (ya’ni sanoq boshiga, musbat yo’nalish va mashtab birligiga ega bo’lgan to’g’ri chiziqni) qaraymiz Bu o’qni qutb o’qi, uning O sanoq boshini esa qutb deb ataymiz. Aytaylik M – tekislikning qutb bilan ustma – ust tushmaydigan istalgan nuqtasi bo’lsin. Bu nuqta va qutb orqali sanoq boshi qutb bilan ustma – ust tushadigan L1 o’q o’tkazamiz L qutb o’qi bilan L1 o’q orasidagi (l, l1) burchakni bilan belgilaymiz va uni M nuqtaning qutb burchagi deb ataymiz. M nuqtaning L1 o’qdagi koordinatasini r bilan belgilaymiz va uni M nuqtaning qutb radiusi deb ataymiz. Agar M nuqta L1 o’qning musbat qismida yotgan bo’lsa, u holda r>0 (7.2.2.-rasm), agar M nuqta L1 o’qning manfiy qismida yotgan bo’lsa, u holda r<0 L qutb o’qi bilan L1 o’q orasidagi (l, l1) burchakni bilan belgilaymiz va uni M nuqtaning qutb burchagi deb ataymiz. M nuqtaning L1 o’qdagi koordinatasini r bilan belgilaymiz va uni M nuqtaning qutb radiusi deb ataymiz. Agar M nuqta L1 o’qning musbat qismida yotgan bo’lsa, u holda r>0 (7.2.2.-rasm), agar M nuqta L1 o’qning manfiy qismida yotgan bo’lsa, u holda r<0 M nuqtaning qutb burchagi va r qutb radiusi uning qutb koordinatalari deb ataladi. son M nuqtaning qutb burchagi, r esa uning qutb radiusi bo’lgan holda M yozuvdan foydalanamiz. Kelgusida agar maxsus aytilmagan bo’lsa. L o’qdagi musbat yo’nalishni O qutbdan M nuqtaga tomon (bu holda r>0), qutb burchakning qiymati sifatida esa uning barcha mumkin bo’lgan qiymatlaridan shartni qanoatlantiradigan qiymatini tanlashni shartlashib olamiz. U holda tekislikning qutb bilan ustma – ust tushmaydigan har bir M nuqtasiga yagona va r sonlar jufti – uning qutb koordinatalari mos keladi. Aksincha, agar 0>0>
Do'stlaringiz bilan baham: |