7-mavzu: Mustaqillik davrida hayotda yuz bergan tub o‘zgarishlarning o‘zbek terminologiyasiga ta'siri. Termin yasashda faol modellarning o‘rni. Istiqlol davri o‘zbek lug‘atshunosligi erishgan yutuqlar

onda-sonda –lik//-liq affiksli otlar qatnashchi nomini anglatadi:boshliq («nachalnik»);

• onda-sonda –lik//-liq affiksli otlar qatnashchi nomini anglatadi:boshliq («nachalnik»);
• ma’lum bir joy,yerni nomlovchi ot-terminlar yasaydi: tog‘lik («goristaya mestnost»), qirlik («xolmistaya step, vozvыщennost»), jarlik («krutoy bereg, ovrag, obrыv») , qumlik («peschanoe mesto, peski»), bo‘shliq («polost») va h.k.;
• shaxsning yashash o‘rni, turar joyi, kasb-hunari, moyilligi, mashg‘ulot turi, xizmat joyi, maqomi kabi ma’nolarni ifodalovchi ot- terminlarni voqelantiradi: askarlik («voinskaya povinnost»), fuqarolik («grajdanstvo, poddanstvo»), prezidentlik («post prezidenta»), rektorlik («doljnos rektora»), jarrohlik («professiya ili zanyatie xirurga»), mashinistlik («professiya mashinista»), kosmonavtlik («professiya kosmonavta»), radistlik («professiya radista»), shaharlik («gorojanin») va h.k. ;

hosil qiluvchi asosning ko‘lami, hajmi yoki sifati natijasi ma’nolarini ifodalovchi ot-terminlarni shakllantiradi: yettilik(

• hosil qiluvchi asosning ko‘lami, hajmi yoki sifati natijasi ma’nolarini ifodalovchi ot-terminlarni shakllantiradi: yettilik(

«semyorka»), birlik (1. gram.» yedinstvennoe chislo»; 2. mat. «yedinitsa»), ko‘plik (gram. «mnojestvennoe chislo»), ikkilik («dvustiщie»), to‘rtlik («chetverostiщie») i t.p.;

• pul birliklari nomlarini bildiruvchi terminlar yasaydi: so‘mlik («dostoinstvom v uzbekskix sumov»), dollarlik («dostoinstvom v amerikanskix dollarov»), markalik («dostoinstvom v nemeskix markax») va h.k;
•  texnika bilan band bo‘lgan soha yo‘nalishlari hamda korxonalar nomlarini atovchi terminlarni hosil qiladi: temirchilik («kuznechnoe remeslo»), payvandchilik («svarnoe remeslo»), aviasozlik («aviastroenie»), po‘latsozlik («staleliteynoe delo»), mashinasozlik («mashinostroenie») va h.k;
•  muayyan hodisa, voqea, ko‘rinishni anglatuvchi ot-terminlarni shakllantiradi: jinoyatchilik («prestupnost»), huquqbuzarlik («pravonarushenie»), homiylik («popechenie»), vasiylik («opekunstvo, opeka»), badihago‘ylik («improvizatorstvo»), maddohlik («apologiya») va h.k.