7-мавзу. Шартли операторлар. Такрорлаш операторлар. Функция ва процедуралар эълон қилиш ва аниқлаш

Мавзуга доир мисоллар:
For операторидан фойдаланиб ифодаларни ҳисобланг.

Repeat ва While такрорлаш операторига доир мисоллар.
1. N (>0) бутун сони берилган. Агар бу сон 3 сониннг маълум даражаси бўлса TRUE, акс ҳолда FALSE ни экранга чиқариш дастурини тузинг.
2. N (>0) бутун сони берилган. Агар у мураккаб сон бўлса TRUE, акс ҳолда FALSE ни экранга чиқариш дастурини тузинг.
3. N ва M натурал сонлари берилган бўлсин. Бу сонларнинг энг катта умумий бўлувчисини топинг.
4. N ва M натурал сонлари берилган бўлсин. N/M касрни қисқармайдиган кўринишга келтиринг.
5. N натурал сони берилган бўлсин.
a) N нинг бўлувчиларини аниқланг;
b) N ни бўлувчиларининг йиғиндисини топинг;
c) N нинг туб ёки мураккаб эканлигини аниқланг.
6. бўлсин. ни топинг.
7. Кетма-кетликнинг ҳадлари формула билан аниқланади. Ҳақиқий сон берилган бўлсин. Кетма-кетликнинг шартни қаноатлантирувчи биринчи ҳадини топинг.
8. M>1 бутун сон берилган. 4^k 9. x ҳақиқий сони берилган (x≠0). Қуйидаги ифодани ҳисобланг:

10. n натурал сони ҳамда ҳақиқий сонлар берилган. Ҳисобланг:

Мавзуга доир мисоллар:
Ташкилий операторга доир:
1. Қурилиш ташкилотидаги сувоқчилар бригадасининг биринчи сувоқчиси бир соатда а=2,4 м², иккинчи сувоқчиси b=1,76 м², учинчи сувоқчиси c=1,6 м², тўртинчи сувоқчиси эса d=2,46 м², сиртни сувоқ қилиши маълум бўлса, y ҳолда бутун иш куни мобайнида (7 соат) қанча метр квадрат сиртни сувоқ қилади.
{ S=(a+b+c+d)*t }
2. Тўртбурчак шаклидаги тўсиннинг диагоналлари мос ҳолда d=2,6 ва d₂=3,4 гa тенг. Диагоналлар орасидаги бурчак d=/4 га тенг эканлиги маълум бўлса, шу тўсиннинг юзини ҳисобланг
(S= ).
3. Учбурчак шаклидаги тўсиннинг томонлари узунликлари мос, ҳолда a=3,6 м, b=4,8 м, c=3,4 м га тенг эканлиги маълум бўлса, тўсиннинг кўндаланг кесим юзини топинг:
, p=(a+b+c)/2).
4. Учбурчак шаклидаги тўсиннинг томонлари узунликлари мос ҳолда a=3,6 м, b=4,8 м ва c=3,4 м га тенг эканлиги маълум бўлса, тўсиннинг бурчакларини топинг:

Бунда р=(а+b+с)/2.
5. Баландлиги H=22,4 м бўлган ва асосларининг радиуслари мос ҳолда R₁=2,4 м ва R₂=4,2 м га тенг бўлган кесик конус шаклвдаги дудли қувур тўла сиртининг юзини топинг:

Шартли (тармоқланувчи) операторга доир:

Назарий саволлар ва таянч иборалар:

1. 
   Ташкилий оператор нима учун лозим бўлади?
   
2. 
   Шартсиз ўтиш операторининг метаформуласини ёзинг.
   
3. 
   Неча хил шартли оператор мавжуд?
   
4. 
   Тўлиқ шартли операторнинг метаформуласини ёзинг.
   
5. 
   Шартли аператорнинг ишлаш принцпини тушунтиринг.
   
6. 
   Чала шартли аператорнинг ишлаш принцпини тушунтиринг.
   
7. 
   Шартли операторнинг рекурсивлик хоссасини тушунтиринг.