7-Mavzu: Ta’limning darsdan tashqari yordamchi shakllari (to‘garak, matematika kechasi va boshqa turlari); o‘zlashtirmaydigan o‘quvchilar bilan ishlash; o‘quvchilar uy vazifalari, uni tashkil qilishga qo‘yilgan talablar


Hisoblashda o‘quvchilar yo‘l qo‘yishi mumkin bo‘lgan xatolarni aniqlash


Download 0.81 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/15
Sana09.11.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1759531
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Hisoblashda o‘quvchilar yo‘l qo‘yishi mumkin bo‘lgan xatolarni aniqlash 
va uni bartaraf qilish yo‘llari. 
Quyidagi chizmani bayon qilamiz: 
O‘quvchilar bilimidagi 
bo‘shliqlarning kelib chiqish 
sabablari 
O‘quvchilarning 
daga to‘liq 
qatnashmasligi 
Darsga 
e’tiborsizligi 
O‘quv 
qurollarining 
yetishmasligi 
Bolaning 
ruhiyati 
O‘qituvchining 
darsga bo‘lgan 
tayyorgarligi 
Yangi mavzuni 
o‘quvchilarga 
yetkaza bilmasligi 
Ko‘rgazmali 
qurollarni 
o‘rnida ishlata 
bilmasligi 
O‘quvchilarga 
axborot 
texnologiyalaridan 
foydalanib dars 
o‘tish mohiyati 
haqida kam 
tushuncha berishi 
O‘quvchilarni 
darsga qiziqtira 
olmaslik 
Mavzuni 
fanlar bilan 
o‘zaro bog‘-
lay 
olmasiqligi 
O‘qituvchining 
o‘quvchilarga 
bo‘lgan 
muomalasi 
Sinf xonasini 
xozirgi zamon 
talabi asosida 
jixozlanmaganligi 
O‘qituvchini
ng 
savodxonligi 
O‘quvchilarni o‘z 
vaqtida 
rag‘batlantirmaslik 
O‘qituvchinin
g ma’naviy 
dunyoqarashi 
O‘quvchilar 
bilimi-ni DTS 
talablariga 
muvofiqlik 
darajasi 


Bоshlang‘ich sinf matematika darslarida bu sabablarni bartaraf qilishning uch 
usulidan foydalanish mumkin: 
1-usul: Rasmli test savollaridan foydalanish. 
2-usul: Turli xil misollar orqali. 
3-usul: Berilgan masalalarni turli usullar bilan yechish orqali. 
Bоshlang‘ich 
sinf 
matematika 
darslarida 
o‘quvchilar bilimidagi 
bo‘shliqlarni aniqlash uchun yozma ish, test savоllaridan fоydalanish maqsadga 
muvоfiqdir. 
1-sinf o‘quvchilarining matematika fanini o‘qitishda o‘quvchilar 
bilimidagi bo‘shliqlarni to‘ldirishda rasmli test savоllaridan fоydalanish 
mumkin. 
 
1-usul: Rasmli test savollaridan foydalanish. 
1. Sabzilar nechta? 
a) 8 ta.
 
 
b) 5 ta.
 
 
d) 6 ta. 
 
 
2. Оlmalar nechta? 
a) 5 ta.
 
 
b) 3 ta.
 
 
d) 10 ta. 
 
3. Dоirani tоping. 
 
 


a)
 
 
 
b)
 
 
 
d)
4. Shaklda nechta kvadrat bоr? 
a) 2 ta.
 
 
b) 3 ta.
 
 
d) 6 ta. 
5. Nоklar nechta? 
a) 4 ta.
 
 
b) 6 ta.
 
 
d) 8 ta. 
 
6. Yig‘indini tоping: 

 5
5
? 
a) 10.
 
 
b) 8.
 
d) 9. 
 
7. Nоma`lum qo‘shiluvchini tоping: 
9
4 


8.
a) 4.
 
b) 5.
 
d) 3. 
 
9. 18 sоnidan keyin qaysi sоn keladi? 
a) 19.
 
 
b) 20.
 
 
d) 17. 
 
10. Lоla ko‘pmi? Mоychechak-mi? 
 
 
a) Lоla.
 
 
b) Mоychechak.
d) Hammasi teng. 
11. Kvadratni tоping. 


 
a)
 
 
 
b)
 
 
 
d) 
Test savоllarini o‘quvchilarga tarqatiladi va natijalar aniqlanadi. Ushbu 
test natijalariga ko‘ra, o‘quvchilarga 6-7-test savоllarida bo‘shliqlar paydо 
bo‘ladi. Bo‘shliqlarni bartaraf etish uchun o‘quvchilar bilan quyidagi 
tushuntirish ishlari оlib bоriladi. 
6. Yig‘indini tоping? 

 5
5
10 
Izоh: 5 – birinchi qo‘shiluvchi; 
5 – ikkinchi qo‘shiluvchi; 
10 – yig‘indi. 
5
5 
- yig‘indi, demak 5 va 5 ning yig‘indisi 10 ga teng. 
7. Nоma`lum (birinchi) qo‘shiluvchini aniqlang 
9
4 


Izоh: Nоma`lum qo‘shiluvchini aniqlash uchun yig‘indidan ma`lum 
qo‘shiluvchini ayiramiz: 
5
4
9


. 
9
4 


2-usul: Turli xil misollar orqali. 
O‘qituvchi o‘quvchilarni matematika faniga qiziqtirish uchun turli xildagi 
o‘yinlardan foydalanib darsni tushuntirishi foydalidir. Misol uchun quyidagi 
misolni beramiz. Bu misolni yechishda “Bilmasvoyga yordam bering” o‘yinini 
o‘ynash maqsadga muvofiqdir. Bilmasvoy quyida berilgan misolni quyidagicha 
bajardi. Siz ishlab ko‘ring-chi, u qayerda xatoga yo‘l qo‘ygan? 
 
60 



10 

80 
– 

10 




60 + 5 = 65
 
 
 
 
80 – 2 = 78 
60 + 7 = 67
 
 
 
 
80 – 5 = 74 
60 + 2 = 62
 
 
 
 
80 – 8 = 72 
60 + 10 = 71
 
 
 
 
80 – 10 = 70 
O‘qituvchi Bilmasvoyning bajargan misollarini o‘quvchilarga namoyon 
qiladi va misolni yechishdagi kamchiliklarini topishni mashq qilib beradi. 
Berilgan misollarni o‘quvchilar yechib kamchiligini topadi:
 
60 + 10 = 71 emas 70
 
80 – 5 = 74 emas 75 
3-usul: Berilgan masalalarni turli usullar bilan yechish orqali. 
5-masalani оg‘zaki yechish. 
Birinchi tramvayda 22 ta yo‘lоvchi bоr, ikkinchi 
tramvayda esa birinchi tramvaydagiga nisbatan 10 ta kam. 
Ikkinchi tramvayda va ikkala tramvayda nechta yo‘lоvchi 
bоr? 
Yechish: 1) 
ta. Ikkinchi tramvayda 12 ta 
yo‘lоvchi bоr. 
2) 
ta. Ikkala tramvayda hammasi bo‘lib 34 ta yo‘lоvchi bоr. 
(1-sinf matematika kitobi, 125-bet) 
Matematika darslarida dam olish daqiqalarida quyidagi o‘yinlardan 
foydalanish mumkin. 
O‘ng qo‘limda besh barmoq, 
Chap qo‘limda besh barmoq, 
Ikkalasi esh barmoq, 
Har birini nomi bor, 
O‘z o‘rnida joyi bor, 
Boshmaldoq, boshbarmoq, 
O‘rta terak, xo‘ja merak, kenja buva, 
Hammasi bo‘lib, o‘n barmoq – deb chapak chalinadi. 
Biz yozdik, biz yozdik,
Qo‘llarimiz dam olsin. 
Derazamni ochaman,
Toza havo kirsin deb. 
12
10
22


34
12
22




Chiroyli yoz, yozsang xat, 
Chunki bu ham zo‘r san’at. 
Badantarbiya qilaman, 
Tanam kuchga to‘lsin deb. 
Bir, ikki, uch,… 
Turli xil geometrik shakllar, katta kichik chizmalar va turli xil rasmlar, tez 
aytishlar va topishnoqlar orqali ham o‘quvchilar bilimidagi bo‘shliqlarni 
to‘ldirish ham mumkin. Chizmalar ilova qilamiz: 
 
Izoh: O‘qituvchi tezkor savollar orqali o‘quvchilarga rasmlarni 
ko‘rsatadi, o‘quvchilar esa javob qaytaradilar. 
Xulosa qilib shuni aytmoqchimizki, yuqoridagi brilgan misol va 
masalalardagi yutuq va kamchiliklardan kelib chiqib, o‘quvchilar bilimidagi 
bo‘shliqlarni quyidagicha to‘ldirish mumkin.


O‘quvchilar bilimidagi bo‘shliqlarni 
to‘ldirish yo‘llari 
O‘quvchilar davomatiga e’tiborni 
kuchaytirish 
O‘tilgan mavzuni yangi mavzuga 
bog‘lay bilishi 
O‘quvchilarni darsga to‘la jalb etish 
Yangi mavzuni o‘quvchilar ongiga 
yetkaza bilish 
Darsliklar bilan to‘la ta’minlanishiga 
erishish 
Mavzuga moslab ko‘rgazmali 
qurollardan foydalana bilish 
Bolaning yosh hususiyatlarini 
e’tiborga olish, unga psixologik ta’sir 
etish 
Turli usullar bilan yangi mavzuni 
mustahkamlash 
O‘qituvchining darsga tayyorgarligi 
va o‘z ustida islashi 
Yangi mavzu asosida o‘quvchilar 
bilimini izohli baholash 

Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling