7 Tish kasalliklarida. Xasanova G


Igir  -  Acorus  calamus  L


Download 0.66 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/49
Sana09.01.2022
Hajmi0.66 Mb.
#258764
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49
Bog'liq
tish kasalliklarida qollaniladigan dorivor osimliklarni organish uslublari

Igir  -  Acorus  calamus  L.  (ruscha-air  bolotniy:  qozoqcha  -  aidiz, 

forscha - susizard, arabcha  udilvan, vaj). 

Igir  -  igirdoshlar  (kuchaladoshlar  -  Arasea)  oilasiga  mapsub  ko`p 

yillik  o`t-o`simlik  bo`lib,  bo`yi  1  m  gacha  boradi.  Ildizpoyasi  -  yo`g`on, 

shoxlangan  va  ko`p  ildizdan  tashkil  topgan  bo`ladi.  Gul  o`qi  -  yashil,  tik 

o`suvchi,  shoxlanmagan,  uch  qirrali,  bargsiz,  bir  tomoni  tarnovsimon, 

ikkinchi  tomoni  esa  o`tkir  qirrali,  uzunlign  60-120  sm  gacha  boradi. 

Gullari  sariq,  so`taga  to`plangan.  Mevasi  -  cho`zinchoq,  ko`p  urug`li, 

qizil  rangli  to`q  meva.  O`simlik  may  oyining  oxirlaridan  boshlab 

iyungacha gullaydi. 

Osiyo  qit`asi  igirning  vatani  hisoblanadi.  Zarafshon  vodiysida, 

Samarqand  atrofi,  Qorasuv  va  Afrosiyob  bo`ylarida,  Xorazm  viloyatidagi 

Daryo,  ko`l  bo`ylarida,  shuningdek  ko`lmak  suvlarda  va  botqoqlik 

yerlarda o`sadi. 

Ildizpoyasi  dorivor  mahsulot  hisoblanadi.  Uning  tarkibida  efir 

moylari,  akorin,  achchiq  glyukozid  qatron,  yelim,  25%  gacha  kraxmal, 




45 

 

fitontsidlar,  alkaloid  kalamin,  oshlovchi  moddalar  bor.  Igirdagi  efir 



moylarining  tarkibida  73%  ga  qadar  kristal  holida  azoron,  azarilaldegid, 

seskviterpen kalamen, evgenol, kamfora va boshqa moddalar uchraydi. 

Yallig`lanishga  qarshi  bo`lgan  xususiyati,  og`riqsizlantiruvchi 

hamda  antiseptik  ta`siri  tufayli,  igir  preparatlari  glossit,  gingivit, 

parodontnt,  og`iz  shilliq  pardalarining  yallig`lanishi  jarayonlarida, 

alzeolitlarda tavsiya etiladi.  

Og`izni  chayqash  uchun  igir  ildizpoyasi  asosida  tayyorlanadigan 

damlamadan  foydalaniladi.  Buning  uchun  1  choy  qoshiq  miqdoridagi 

maydalangan ildizga 1 stakan qaynoq suv olinadi. 

Rp: Ynf. rhiz Calami 15,0- 100,0 

D. S. Og`iz bo`shlig`ini chanqash uchun. 


Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling